وقتی پای سفر به شمال به میان میآید، همه چیز رنگ و بوی دیگری پیدا میکند. از همان لحظهای که جادههای پیچدرپیچ در دل جنگلهای همیشهسبز پیش رویتان ظاهر میشوند، تا زمانی که نسیم دریا با صدای آرام موجها شما را در آغوش میکشد، میتوان حس کرد که این سرزمین حالوهوایی متفاوت دارد. اما شمال ایران فقط به طبیعت بکر و مناظر چشمنوازش معروف نیست؛ بخشی از جذابیت این سفر، در سوغاتیهایی نهفته است که با خود عطر، طعم و خاطره میآورند. برنج خوشعطر شمال، شیرینیها و مرباهایی با طعمهای ماندگار و چای تازهچیدهای که هر فنجانش یادآور صبحهای مهآلود کوهستان است، همگی بخشی از تجربهی شیرین این سفر هستند. در کنار خوراکیها، صنایع دستی این منطقه نیز جلوهای از هنر و ذوق مردم محلی را به نمایش میگذارند؛ از حصیربافیهای ساده و زیبا گرفته تا وسایل چوبی که گویی روح جنگل را در خود حفظ کردهاند. هر کدام از این سوغاتیها، نهتنها هدیهای ارزشمند هستند، بلکه روایتگر بخشی از فرهنگ و زندگی مردمان خونگرم شمالاند.
اگر دوست دارید با دنیای رنگارنگ سوغات شمال بیشتر آشنا شوید و بدانید پشت هر طعم و هر اثر هنری چه داستانی نهفته است، با ما تا آخر این مقاله از اتاقک همراه باشید که میخواهیم سفری دلچسب میان طعمها، رنگها و خاطرههای این دیار را آغاز کنیم.
سوغات شمال در یک نگاه
|
نام سوغات / صنایعدستی |
ویژگیها و توضیحات |
|
کلوچه فومن |
شیرینی سنتی با مغز گردو و دارچین، مخصوص شهر فومن در استان گیلان |
|
پشتزیک |
شیرینی محلی با طعم خاص، متعلق به مناطق روستایی استان مازندران، مناسب برای سوغات |
|
نان کماج |
نان سنتی با طعم شیرین و بافت نرم |
|
مرکبات |
پرتقال، نارنگی و لیمو با کیفیت بالا، محصول باغهای استانهای مازندران و گیلان |
|
رشته خشکار |
دسر لطیف و شیرین تهیهشده از آرد برنج، رایج در شهرهای استان گیلان |
|
رب انار گیلان |
چاشنی ترش و شیرین تهیهشده از انار جنگلی |
|
حلوای اوماج |
حلوای سنتی خوشمزه، تهیه شده با آرد، عسل،گلاب و روغن، مقوی و خوشطعم |
|
ترشیجات |
تهیهشده از سبزیجات و میوههای محلی، با طعمهای متنوع، محبوب در گیلان و مازندران |
|
برنج |
برنج طارم و هاشمی با عطر و پخت عالی، محصول شالیزارهای گیلان و مازندران |
|
کوکی لاهیجان |
شیرینی مدرن با طعمهای متنوع، تولیدشده در شهر لاهیجان استان گیلان |
|
لواشک |
لواشک یکی از تنقلات ترش و شیرین محبوب شمال، تهیه شده از میوههای طبیعی |
|
دَلار |
دَلار نوعی چاشنی معطر و ترشمزه، تهیه شده از سبزیهای محلی و نمک |
|
آغوزنون |
شیرینی محلی با مغز گردو، رایج در مناطق استان مازندران |
|
بادام زمینی |
محصول مرغوب مناطق شمالی، بهویژه در گیلان و گلستان، مناسب برای تنقلات و سوغات سالم |
|
رب نارنج |
رب نارنج چاشنی ترش و خوشعطر، تهیه شده از نارنجهای شمالی |
|
چای |
چای خوشعطر و خوشطعم، تولیدشده در باغهای لاهیجان استان گیلان |
|
زیتون |
زیتون سبز و سیاه، همراه با روغن و ترشی، تولیدشده در رودبار و مناطق کوهستانی گیلان |
|
لباسهای محلی |
لباسهایی با رنگهای شاد و طرحهای سنتی، نماد پوشش بومی |
|
حصیربافی |
صنایع دستی متنوع نظیر سبد، زیرانداز، کلاه، کیف و غیره، بافتهشده از ساقههای گیاهان |
|
جاجیمبافی |
دستبافتهای سنتی با رنگهای گرم و الیاف طبیعی، بافتهشده در روستای آلاشت استان مازندران |
|
سفالگری |
ظروف سفالی نظیر گلدان، جام، و کوزه، تهیه شده با خاک رس مرغوب در طرحهای متنوع و جذاب |
|
زیورآلات ترکمن |
دستنبد، گوشواره، گردنبند، ساختهشده از نقره و سنگهای قیمتی، با طراحی منحصربهفرد |
|
محصولات چوبی |
قاشق، کاسه، صندوقچه و تابلوهای چوبی تهیه شده با چوبهای بلوط، گردو و افرا |
|
فرش و گلیم ترکمن |
بافتهشده با نخ پشمی و طرحهای هندسی، متعلق به قوم ترکمن در استان گلستان |
سوغاتیهای خوراکی شمال؛ از شیرینی تا چاشنی محلی
شمال ایران به دلیل تنوع فرهنگی و سبک زندگی مردمانش، سوغاتیهای خوراکی متنوعی دارد که هرکدام ویژگی و طعم خاص خود را دارند. باغهای پُرمیوه و محصولات کشاورزی این منطقه، همراه با مهارت مردم در تهیه شیرینیها، نانها و چاشنیهای سنتی، ترکیبی از خوراکیهایی را ایجاد کردهاند که هم خوشطعماند و هم میتوان آنها را بهعنوان یادگار سفر به خانه برد. از برنج تازهکوب و چای محلی گرفته تا شیرینیهای سنتی و مرباهای تولیدشده از میوههای جنگلی، هرکدام از این خوراکیها نمایانگر فرهنگ غذایی و زندگی روزمره مردم شمال هستند و تجربهای ملموس از این خطه به گردشگران ارائه میدهند. برخی از معروفترین سوغاتیهای خوراکی شمال عبارتنداز:
کلوچه فومن

کلوچه فومن یکی از شیرینیهای سنتی و شناختهشدهی استان گیلان است که نام آن با شهر فومن گره خورده است. این کلوچه مغزدار از ترکیب آرد، تخممرغ، شکر، روغن حیوانی، دارچین و گردو تهیه میشود و بافتی نرم درونی و لایهای خشک بیرونی دارد. رنگ طلایی و نقشهای مهرمانند روی سطح آن، جلوهای خاص به این شیرینی بخشیدهاند.
کلوچه فومن در تنورهای محلی پخته میشود و طعم آن بهگونهای است که بسیاری از گردشگران، چند جعبه از آن را بهعنوان سوغات همراه خود میبرند. این شیرینی نیاز به نگهداری در یخچال ندارد و به دلیل قیمت مناسب و حمل آسان، یکی از گزینههای محبوب در میان سوغاتیهای خوراکی شمال ایران بهشمار میرود.
پشت زیک

پشت زیک، یکی از شیرینیهای سنتی و محبوب مازندران است که در میان سوغات خوراکی شمال ایران جایگاه خاصی دارد. این شیرینی از دانههای کنجد، عسل یا شکر و کره تهیه میشود و بافتی ترد و طعمی شیرین و ملایم دارد. کنجد برشتهشده در ترکیب آن، طعمی غنی و مقوی ایجاد میکند که برای بسیاری از گردشگران جذاب است.
رنگ طلایی روشن و رایحهی دلپذیر عسل، پشت زیک را از دیگر شیرینیها متمایز کرده است. این خوراکی سنتی معمولاً در ایام نوروز بیشتر دیده میشود و بهدلیل قیمت مناسب، نگهداری آسان در دمای محیط و قابلیت حمل، یکی از گزینههای پرطرفدار در میان سوغات شمال ایران بهشمار میرود. به همین دلیل در سفر به شمال بسیاری از مسافران این خوراکی را بهعنوان سوغات تهیه میکنند.
نان کماج

نان کماج یکی از شیرینیهای سنتی و خوشعطر ایرانی است که در مناطق شمالی طرفداران زیادی دارد. این نان شیرین از آرد برنج و شکر تهیه میشود و بافتی نرم و لطیف دارد که با طعم شیرین و ملایمش، حس سادگی و اصالت را بهخوبی منتقل میکند.
رنگ طلایی یا کرم آن، در کنار ظاهر ساده و دلنشینش، یادآور شیرینیهای خانگی و محلی است. کماج نهتنها خوشطعم است، بلکه قیمت مناسب و ماندگاری بالایی نیز دارد. در سفر به شمال، خیلیها این خوراکی را بهعنوان سوغات انتخاب میکنند تا طعم شیرینیهای سنتی را با خود به خانه ببرند.
مرکبات

مرکبات شمال ایران، مانند پرتقال، نارنگی، لیمو و غیره از جمله خوراکیهایی هستند که هم عطر خوشی دارند و هم سرشار از خواص تغذیهای هستند. طعمهای متنوع این میوهها، در کنار رنگهای زنده و چشمنوازشان، حس تازگی باغهای شمال را زنده میکنند.
این میوهها تنها خوشطعم نیستند؛ بلکه سرشار از ویتامین سی و آنتیاکسیداناند و برای تقویت بدن بسیار مفید هستند. از آنجا که نگهداری آنها آسان است و نیازی به یخچال ندارند، بسیاری از مسافران در سفر به شمال، چند کیسه مرکبات تازه از بازارهای محلی تهیه میکنند و با خود به شهرهای دیگر میبرند. البته، خیلی از افراد هم این خوراکیها را بهعنوان سوغات انتخاب میکنند تا طراوت و عطر شمال را با خودشان همراه کنند.
رشته خشکار

رشته خشکار، شیرینی سنتی رشت است که بیشتر در ماه رمضان و مناسبتهای خاص تهیه میشود. این شیرینی از آرد برنج، شکر، گردو و ادویههایی مانند هل و دارچین درست میشود و بافتی نرم و شربتی دارد.
رشته خشکار معمولاً در سینی مسی تهیه و با شربت غوطهور میشود تا طعمی غنی و معطر پیدا کند. این شیرینی، به دلیل بافت مناسب و بستهبندی ساده، گزینهای مناسب برای سوغات است و گردشگران میتوانند آن را بهراحتی همراه خود ببرند.
رب انار

رب انار یکی از چاشنیهای خوشطعم و پرطرفدار در شمال ایران است که معمولاً با طعم ملس یا ترش تهیه میشود. این رب در غذاهای شمالی و گیلانی مانند فسنجان، جوجه ترش و زیتون پرورده کاربرد دارد و با رنگ قرمز و طعم قوی خود، به غذاها عطر و مزهای خاص میبخشد. بسیاری از مسافران هنگام بازگشت، چند شیشه رب انار از بازارهای محلی تهیه میکنند تا طعم شمال را در خانه نیز تجربه کنند. با توجه به شرایط نگهداری آسان و قابلیت حمل، این چاشنی یکی از گزینههای مناسب برای سوغات خوراکی بهشمار میرود.
حلوای اوماج

حلوای اوماج، یکی از خاصترین و خوشمزهترین سوغاتیهای شمال است که بیشتر در گرگان تهیه میشود. این حلوا از ترکیب عسل، آرد گندم، گلاب و هل تهیه میشود. گاهی هم روی آن را با پودر پسته یا بادام تزئین میکنند. نتیجه، حلوای نرم و لطیف با رنگ جذاب و عطر دلپذیر است. اوماج بیشتر در مراسم سنتی، جشنها و شبهای خاص مثل یلدا تهیه میشود. ترکیب مقوی آن باعث شده علاوه بر طعم شیرین، ارزش غذایی بالایی نیز داشته باشد. گردشگران در سفر به گرگان با خرید این حلوا، طعمی متفاوت از شیرینیهای سنتی ایران را تجربه میکنند.
ترشیجات محلی

ترشیجات شمالی یکی از پرطرفدارترین سوغاتیهای مازندران و گیلان هستند که از مواد محلی و تازه مانند هویج، بادمجان، سیر و میوههای جنگلی تهیه میشوند. این ترشیها در هر منطقه به شیوهای خاص آماده میشوند و در ترکیب با ادویههای محلی و رب انار، عطر و طعمی منحصربهفرد پیدا میکنند.
علاوه بر اینکه ترشیهای شمال بهعنوان چاشنی در سفرههای محلی استفاده میشوند، گردشگران آنها را بهعنوان سوغات محبوب خریداری میکنند. این محصولات نشاندهنده مهارت مردم شمال در استفاده از مواد طبیعی و طعمدهی به آنها هستند و تجربهای ملموس از فرهنگ غذایی این منطقه ارائه میدهند.
برنج شمال

شمال ایران بهویژه استان مازندران، خاستگاه بهترین برنجهای ایرانی است. در شالیزارهای ساری و آمل برنجهایی مانند طارم و هاشمی کشت میشوند که هم عطرشان در هنگام پخت بینظیر است و هم دانههای کشیده و خوشپخت دارند. کشاورزان مازندرانی هنوز با روشهای سنتی برنج میکارند و همین باعث شده کیفیت محصولشان زبانزد باشد. وقتی در بازارهای محلی این شهرها قدم بزنید، کیسههای کوچک و بزرگ برنج را میبینید که بویشان حتی از دور به مشام میرسد.
کوکی لاهیجان

کوکی لاهیجان یکی از شیرینیهای سنتی و محبوب استان گیلان است که بهعنوان سوغات خوراکی این منطقه شناخته میشود. این شیرینی خوشعطر و نرم، از ترکیب آرد، تخممرغ، شکر، کاکائو، وانیل و گاهی مغزهایی مانند گردو یا کشمش تهیه میشود و بافتی لطیف و طعمی ملایم دارد. کوکیها معمولاً در قالبهای گرد و ساده پخته میشوند و بهدلیل طعم دلپذیر و ماندگاری مناسب، در میان گردشگران طرفداران زیادی دارند. ظاهر قهوهای طلایی کوکی و بوی خوش کاکائو و وانیل، هر رهگذری را به سمت مغازههای شیرینیفروشی لاهیجان میکشاند. کوکی هم بهعنوان میانوعده و هم بهعنوان سوغاتی پرطرفدار است، چون هم ماندگاری خوبی دارد و هم طعمش با چای شمالی ترکیب فوقالعادهای میسازد. مسافران معمولا این شیرینی را برای بردن به خانه انتخاب میکنند تا لذت سفرشان را در کنار خانواده و دوستان تقسیم کنند.
لواشک

لواشکهای شمالی از جمله سوغاتیهای خوشطعم و پرطرفدار این منطقهاند که با طعم ترش و کمی شیرین، دل بسیاری از گردشگران را میبرند. این لواشکها از میوههای تازهای مانند آلو، زردآلو و سیب تهیه میشوند و رنگهای جذاب قرمز، سبز و زرد آنها، در کنار طعم طبیعی و ملسشان، حس طراوت باغهای شمال را زنده میکند.
بهدلیل قیمت مناسب، نگهداری آسان در دمای محیط و قابلیت حمل، بسیاری از مسافران این خوراکی سنتی را بهعنوان یادگار سفر با خود به شهرهای دیگر میبرند. لواشک شمالی، ترکیبی از سادگی، تازگی و ذوق محلی است که طعم سفر را ماندگار میکند.
دَلار

دَلار یکی از چاشنیهای معطر و پرکاربرد در شمال ایران به ویژه گیلان است که بهعنوان سوغات خوراکی نیز شناخته میشود. این چاشنی که در زبان محلی به دَلار یا دَلال و همچنین نمک سبزیجات معروف است، ترکیبی از سبزیهای معطر مانند نعناع، خالواش، گشنیز و چوجاغ است که با نمک مخلوط میشود.
دَلار معمولاً بهصورت آماده در بستههای کوچک عرضه میشود و همراه با غذاهایی مانند ماهی، مرغ یا بهعنوان چاشنی کنار نان و پنیر مصرف میشود. طعم شور و ترش آن، برای بسیاری از گردشگران جذاب است و بهدلیل نگهداری آسان، یکی از گزینههای محبوب در میان سوغات خوراکی شمال محسوب میشود.
آغوزنون

آغوزنون، که در برخی مناطق مازندران با نامهای آغوزکنا یا کنجی نیز شناخته میشود، یکی از شیرینیهای سنتی و مغذی این خطه است که از ترکیب کنجد، گردو و شکر تهیه میشود. این خوراکی بافتی ترد و طعمی شیرین دارد و معمولاً در مناسبتهای خاص یا جشنها سرو میشود.
آغوزنون به دلیل استفاده از مغزها و کنجدها، انرژیزا و مغذی است و به راحتی میتوانید در طول سفر همراهتان داشته باشید. همچنین این شیرینی به دلیل طعم خاص، قیمت مناسب، قابلیت نگهداری در دمای محیط و عدم نیاز به یخچال، به عنوان سوغاتی شمال نیز گزینه مناسبی است.
بادام زمینی

بادامزمینی یکی از سوغاتیهای خوراکی رایج در برخی مناطق شمال ایران، بهویژه در آستانه اشرفیه استان گیلان است. این بادامها بافتی ترد و کمی روغنی دارند و سرشار از ویتامینها و مواد مغذی هستند و بهخاطر طعم مطبوع و انرژیبخشی که دارند، میان گردشگران و محلیها طرفداران زیادی دارند. بادامزمینی شمال معمولاً بهصورت خام، بو داده یا با طعمهای مختلف مانند نمکی و سرکهای عرضه میشود و در بستهبندیهای متنوع در بازارهای محلی و فروشگاههای سوغات قابل تهیه است. بهدلیل ماندگاری بالا، قیمت مناسب و طعم دلپذیر، بادامزمینی یکی از گزینههای پرطرفدار در میان گردشگران برای خرید سوغات خوراکی محسوب میشود
رب نارنج

رب نارنج یکی از چاشنیهای خاص و پرکاربرد در شمال ایران است که از آبگیری و غلیظسازی میوهی نارنج بهدست میآید. طعم آن ترش و کمی تلخ است و در تهیهی خورشتها، سسهای محلی و برخی نوشیدنیها استفاده میشود. رنگ زرد مایل به نارنجی و رایحهی تند و تازهی آن، یادآور فضای باغهای مرکبات در مناطق شمالی کشور است.
این چاشنی علاوه بر کاربرد در آشپزی، بهدلیل داشتن ویتامین سی و ترکیبات آنتیاکسیدانی، خواص تغذیهای قابلتوجهی دارد. رب نارنج در بستهبندیهای متنوع در بازارهای محلی عرضه میشود و بهدلیل ماندگاری بالا، یکی از گزینههای مناسب برای سوغات خوراکی شمال محسوب میشود.
چای

نام چای ایرانی با لاهیجان گره خورده است به همین دلیل است که لاهیجان به عنوان پایتخت چای ایران شناخته میشود. باغهای سرسبز چای در لاهیجان و دیگر شهرهای شمال ایران گسترده شدهاند و برگهای سبزی که از این باغها چیده میشوند، بعد از فرآوری به چای خوشرنگ و خوشعطری تبدیل میشوند. چای لاهیجان یکی از معروفترین سوغاتیهای شمال ایران است. هرکسی که یکبار چای لاهیجان را امتحان کرده باشد، میداند طعم طبیعی و دلنشین آن با هیچ چای خارجی قابل مقایسه نیست.
زیتون رودبار

زیتون رودبار یکی از سوغاتیهای معروف گیلان است که در انواع سبز و سیاه عرضه میشود. این زیتونها به دلیل خاک و آبوهوای مناسب رودبار طعمی متعادل، کمی شیرین و بافتی سفت دارند.
علاوه بر مصرف مستقیم، از زیتون رودبار برای تهیه روغن زیتون باکیفیت استفاده میشود که یکی از بهترین محصولات شمال است. گردشگران میتوانند این زیتونها و روغن آن را بهعنوان سوغات به خانه ببرند و تجربهای از طعم واقعی شمال را با خود داشته باشند.
صنایع دستی شمال؛ هنر و اصالت در هر قطعه
صنایع دستی شمال ایران، بخش جدانشدنی از فرهنگ و هویت این خطه سرسبز است. هر شهر و روستا، آثار هنری مخصوص به خود را دارد که با دستان هنرمندان محلی و با استفاده از مواد طبیعی و سنتی خلق میشوند. از حصیربافیهای ظریف و سبدهای بافته شده در دل جنگلهای سرسبز گرفته تا چوبتراشیهای دقیق و زیبا، هر اثر، داستانی از زندگی و طبیعت شمال را بازگو میکند. این صنایع دستی نهتنها زیبا و کاربردیاند، بلکه حامل ذوق، هنر و اصالت مردمانی هستند که نسلبهنسل مهارت خود را حفظ کردهاند. برای مسافران، خرید یک قطعه صنایع دستی شمال، بیشتر از یک یادگاری ساده است؛ این آثار کوچک، بخشی از روح و فرهنگ مردمان شمال را با خود به خانه میآورند و خاطرهای ماندگار از سفر رقم میزنند.
لباسهای محلی
لباسهای محلی شمالی، یکی از خاصترین و جذابترین سوغاتیهای این دیار بهشمار میروند. این لباسها با طرحهای سنتی و رنگهای شاد مانند قرمز، سبز و آبی، جلوهای از ذوق و هنر مردم این خطه را نشان میدهند. این لباسها هم برای استفاده روزمره مناسباند و هم گزینهای جذاب برای هدیه یا سوغات به شمار میروند. برای گردشگران، داشتن یک دست لباس محلی یا روسری سنتی، فرصتیست برای لمس نزدیک فرهنگ و زیباییهای بومی شمال. اگر بهدنبال یک سوغات متفاوت و فرهنگی هستید، پیشنهاد ما به شما لباسهای محلی شمالی است که ترکیبی از رنگ، هنر و اصالت هستند.
حصیربافی

حصیربافی، یکی از هنرهای جذاب شمال ایران است که در گیلان، مازندران و گلستان رونق دارد. هنرمندان محلی با استفاده از برگها و ساقههای نخل و نی محصولات متنوعی نظیر سبد، زیرانداز، کیف و حتی کلاههایی زیبا و کاربردی میبافند. این آثار انعطافپذیری بالایی دارند و همین ویژگی باعث شده تا در زندگی روزمره نیز بسیار کاربرد داشته باشند.
رنگهای طبیعی، بافتهای منظم و طرحهای ساده اما دلنشین، ویژگیهایی هستند که حصیربافی شمال را از دیگر نمونهها متمایز میکنند. این دستساختهها سبک، بادوام و بهراحتی قابلحمل هستند. به همین دلیل، بسیاری از مسافران در سفر به شمال، یکی از این آثار را بهعنوان سوغات انتخاب میکنند تا بخشی از آرامش و اصالت این سرزمین را با خود به خانه ببرند.
جاجیمبافی

جاجیمبافی یکی از هنرهای سنتی مازندران است که ریشه در زندگی روستایی مردم این دیار دارد. بافتن جاجیم به خصوص زمانی که فعالیتهای کشاورزی کاهش پیدا میکند، بهعنوان هنر و منبع درآمد اصلی در بسیاری از مناطق، بهویژه در مناطق اطراف آلاشت، رونق میگیرد. این دستبافتهها با استفاده از الیاف طبیعی و رنگهای گرم مانند قرمز، نارنجی و قهوهای تولید میشوند و طرحهای هندسی منظم، جلوهای خاص به آنها میبخشد.
جاجیمهای مازندران نهتنها در داخل کشور محبوباند، بلکه در بازارهای خارجی نیز شناخته شدهاند. این زیراندازهای سنتی هم کاربردیاند و هم زیبایی بومی شمال ایران را به فضای خانه میآورند. اگر بهدنبال یک سوغاتی بادوام و متفاوت هستید، جاجیم مازندران انتخابی ارزشمند است که اصالت و هنر محلی را بهخوبی نمایان میکند.
سفالگری

سفالگری یکی از صنایع دستی قدیمی و پرطرفدار در شمال ایران، بهویژه در استانهای گیلان و گلستان است. ظروفی مانند کوزه، گلدان، بشقاب و جام با استفاده از خاک رس مرغوب و روشهای سنتی ساخته میشوند و بهدلیل کیفیت بالا و طراحی ساده، هم کاربردیاند و هم زیبا. طرحهای هندسی و رنگهای طبیعی این سفالها، بازتابی از طبیعت و زندگی روزمره مردم شمال هستند.
سفالهای تولیدشده در روستاهای شمال کشور، شهرت زیادی دارند و در بازارهای محلی رشت، لاهیجان و ماسال بهعنوان سوغاتیهای اصیل عرضه میشوند. اگر بهدنبال یادگاری متفاوت هستید، ظروف سفالی شمال انتخابی مناسب هستند.
زیورآلات ترکمنی

زیورآلات ترکمنی از شاخصترین صنایع دستی شمال ایران هستند که جلوهای از هنر، سلیقه و فرهنگ مردم ترکمن را به نمایش میگذارند. این زیورآلات معمولاً از نقره ساخته میشوند و با سنگهای قیمتی یا نیمهقیمتی، سوزندوزیهای ظریف و گاهی میناکاری تزیین میشوند. طراحیهای پیچیده و نمادهای فرهنگی و مذهبی ترکمنها، به هر قطعه هویت خاصی میبخشند.
دستبند، گردنبند، گوشواره و انگشترهای ترکمنی نهتنها جنبهی زینتی دارند، بلکه بخشی از پوشش سنتی و آیینی مردم این منطقه بودهاند. امروزه این زیورآلات در بازارهای محلی گلستان و ترکمنصحرا بهعنوان سوغاتیهای خاص و ارزشمند عرضه میشوند. اگر بهدنبال یادگاری متفاوت و خاص از شمال ایران هستید، زیورآلات ترکمنی انتخابی چشمگیر و ماندگار هستند.
چوب کاری و منبت کاری

چوبکاری و منبتکاری از صنایع دستی شاخص شمال ایران، بهویژه در استان گیلان هستند که قدمتی طولانی دارند. هنرمندان این منطقه با استفاده از چوبهای محلی مانند بلوط، گردو و افرا، وسایل و انواع تزیینات چوبی را با دقت و ظرافت تولید میکنند. در فرایند منبتکاری نیز نقشونگارهایی بر روی چوبهای حک میکنند که این طرح و نقشها معمولاً برگرفته از نمادهای فرهنگی و مذهبی منطقهاند و جلوهای خاص به این آثار میبخشند.
اگر بهدنبال یک سوغات خاص و ماندگار هستید، محصولات چوبکاری و منبتکاری گیلان انتخابی لوکس و ارزشمند محسوب میشوند. این آثار در قالب قاشق، کاسه، صندوقچه یا تابلوهای چوبی در بازارهای محلی عرضه میشوند و میتوانند یادگاری زیبا از سفر به شمال ایران باشند.
فرش و گلیم ترکمن

فرشها و گلیمهای ترکمن یکی از معروفترین و خاصترین صنایع دستی شمال ایران هستند. این دستبافتهها معمولاً با نخهای پشمی و رنگهای طبیعی و گیاهی بافته میشوند و با نقش و نگارهای هندسی، نمادهای قومی و مذهبی ترکمنها را به نمایش میگذارند. فرشهای ترکمن اغلب زمینهای قرمز تیره دارند و با نقوش تکرارشونده تزئین میشوند. گلیمهای ترکمن نیز سبکترند و بیشتر برای استفادههای روزمره مناسباند. دوام بالا و کیفیت خوب باعث شده این محصولات در بازارهای داخلی و خارجی طرفداران زیادی داشته باشند. در سفرتان به گلستان اگر بهدنبال یک سوغاتی خاص و ارزشمند هستید، فرش یا گلیم ترکمن انتخابی عالیست؛ هم کاربردی است، هم نشانی از فرهنگ و هنر ترکمنها را با خود دارد.
سخن آخر
سفر به شمال ایران تنها تماشای جنگلهای سبز، دریا و کوههای مهآلود نیست؛ طعم شیرینیها، عطر چاشنیها و زیبایی صنایع دستیاش بخشی از خاطراتی است که همراه مسافران میماند. هر سوغاتی، چه خوراکی باشد و چه دستساز، روایتگر ذوق و اصالت مردم این دیار است و لذت سفر را کاملتر میکند.
در این مقاله در مورد سوغات و صنایع دستی شمال به طور کامل صحبت کردیم پس در سفر به این خطه سرسبز بعد از تماشای جاهای دیدنی شمال، میتوانید به سراغ سوغات و صنایع دستی شمال بروید. در سفر به شمال هم، نگرانی بابت اجاره اقامتگاه نداشته باشید. اتاقک با تنوعی از ویلاها، سوئیتها و خانههای محلی، انتخابهای زیادی پیش روی شما میگذارد تا در هر شهر یا روستای شمال که میخواهید، اقامتی دلنشین و مطمئن داشته باشید. برای اجاره اقامتگاه، فقط کافی است وارد سایت اتاقک شوید، مقصد و زمان سفر را مشخص کنید و با خیال راحت از میان انواع واحدهای اقامتی هرکدام را که باب میل و سلیقهتان بود، رزرو کنید.
سوالات متداول
معروفترین سوغاتیهای شمال کداماند؟
کلوچه فومن، برنج، چای، زیتون، لباسهای محلی و فرش و گلیم معروفترین سوغاتیهای شمال هستند.
کدام صنایع دستی شمال برای خرید بهعنوان یادگار سفر مناسبترند؟
صنایع دستی مثل حصیربافی، جاجیمبافی، سفالگری، محصولات چوبی و فرش و گلیم ترکمن جزو صنایع دستی ارزشمند شمال هستند.
سوغاتیهای خوراکی شمال کداماند؟
از جمله معروفترین سوغات خوراکی شمال میتوان به کلوچه فومن، رشتهخشکار رشت، پشت زیک مازندران، زیتون رودبار، رب انار گیلان و مرکبات مازندران اشاره کرد.



