بازار رشت، فرهنگ زنده شهر باران‌‌های نقره‌ای

شهر رشت از بزرگ‌ترین و اصیل‌ترین شهرهای شمال کشور و از هر حیث، زبانزد عام و خاص است. سالانه شمار زیادی گردشگر از اقصی نقاط ایران و جهان روانه رشت شده و دل به زیبایی‌های آن می‌سپارند. یکی از این زیبایی‌ها، بازار رشت است. در لغت به محل خریدوفروش اجناس مختلف بازار گفته می‌شود؛ اما بازار رشت، تنها در این تعریف ساده خلاصه نمی‌شود.

این بازار علاوه بر ارزش تاریخی‌اش، قلب تپنده اقتصاد رشت هم محسوب می‌شود و کتابی زنده و گویا برای به نمایش گذاشتن فرهنگ مردم آن دیار است. این بازار به‌تنهایی از آن دسته جاهای دیدنی رشت است که باید آن را حتماً دید.

در ادامه با ما در مجله گردشگری اتاقک همراه شوید تا گذری شیرین در راسته‌ها و کوچه‌پس‌کوچه‌های بازار رشت داشته باشیم و با آن بیشتر آشنا شویم.

درباره بازار رشت بیشتر بدانیم

یکی از جذابیت‌های سفر به رشت، قدم زدن در بازار سنتی آن است. زمانی که وارد این بازار می‌شوید، صدای هیاهوی مردمی را می‌شنوید که با لهجه شیرین گیلکی باهم صحبت می‌کنند. بوی میوه‌های تازه و سبزی‌های محلی مدهوشتان می‌کند و سرزندگی و نشاط را با تمام وجود حس می‌کنید.

 با گشت‌وگذار در این بازار، نبض شهر را از نزدیک حس می‌کنید. بوی نم باران، هارمونی زیبای رنگ‌ها و خوراکی‌های مختلف، همه و همه دست‌به‌دست هم می‌دهند تا موقع گشت‌وگذار در این مرکز خرید سنتی، متوجه گذر زمان نشوید.

در میان این‌همه شور و هیجان، چیزی که بیشتر از همه در بازار رشت جلب‌توجه می‌کند، ساختار آن است. این بازار، ساختاری شبیه به بازارهای سنتی دیگر شهرهای ایران ندارد و در آن خبری از طاقدیس‌ها و سقف‌های گنبدی شکل نیست. تنها یک قسمت از بازار سقف دارد، آن‌هم مربوط به راسته زرگرهاست که با حلب پوشانده شده است.

در این بازار راسته‌های مختلفی مانند راسته ماهی‌فروشان، زرگران، میوه‌فروشان و… وجود دارد که هرکدام حال‌وهوای خودشان را دارند. خلاصه کلام این‌که در بازار رشت از شیر مرغ تا جان آدمیزاد پیدا می‌شود.

وسعت این بازار ۲۴ هکتار است و از ۱۴ کاروانسرا که توسط راسته‌های مختلف به هم مرتبط هستند، تشکیل شده است. در گذشته این کاروانسراها محل استراحت بازرگانانی بود که به رشت سفر می‌کردند.

 قدمت بازار رشت متعلق به دوره قاجاریه است، البته تا دوره پهلوی هم ساخت آن ادامه داشت؛ بنابراین هر یک از بخش‌ها متعلق به دوره‌ی تاریخی خاصی است.

بازار رشت کجاست؟

بازار بزرگ رشت در مرکز شهر و بافت قدیمی آن قرار دارد. برای دسترسی به این بازار پرجاذبه، باید به میدان شهرداری بروید تا با قدم زدن روی سنگفرش‌ها و یک پیاده‌روی کوتاه در طول خیابان امام، به بازار بزرگ رشت برسید.

یادتان باشد این بازار که لقب عروس بازارهای محلی شمال کشور را به خود گرفته است، ساختمان مشخصی ندارد و به همین خاطر ممکن است برای پیدا کردن آن سردرگم شوید. اگر چنین اتفاقی برای شما افتاد اصلاً نگران نشوید. کافی است برای رسیدن به بازار، از مردم سرزنده و مهمان‌نواز رشت کمک بگیرید.

برای دسترسی بهتر به بازار رشت، می‌توانید با کمک اتاقک نسبت به اجاره ویلا و سوئیت در رشت اقدام کنید.

ساعات کار بازار رشت

همان‌طور که در بازار رشت رنگ‌ها و بوها در هم آغشته‌اند و تفکیکشان سخت است، گویی شب و روز هم چندان مفهومی ندارد. تا جایی که حتی اگر در آغازین ساعات صبح و قبل از طلوع آفتاب به این بازار بروید، دست‌خالی برنمی‌گردید.

اگر می‌خواهید از تمام مغازه‌های بازار دیدن کنید و چیزی از قلم نیفتد، بهتر است ساعات ۸ صبح تا ۱۰ شب را برای گشت‌وگذار انتخاب کنید؛ البته بعضی مغازه‌ها تا ساعت ۱۲ شب هم فعالیت دارند. روزهای جمعه هم ممکن است برخی فروشگاه‌ها دیرتر شروع به کار کنند. برای خرید خوراکی و سبزی‌های تازه هم ساعات اولیه صبح به بازار بروید.

 ازآنجایی‌که این بازار سقف ندارد، برای رفتن به بازار رشت باید به وضعیت آب‌وهوا هم توجه کرد. برای مثال در روزهای بارانی و برفی، بسیاری از فروشندگان مجبورند بساط خود را جمع کنند. پس بهتر است روزی که هوا مساعد است به بازار رشت بروید و محض احتیاط، در فصل بهار و پاییز چتر هم با خودتان ببرید.

اجاره ویلا رشت با کیفیت تضمینی

• ۵۰ هزار تومان تخفیف
• مخصوص کاربران بلاگ
• کد : OTGBLG50

همین الان رزرو کن!

بخش‌های مختلف بازار بزرگ رشت

بازار بزرگ رشت از طاقی‌ها و کاروانسراهای بزرگ و کوچکی تشکیل شده که لذت گشت‌وگذار و خرید در این بازار را چندین برابر می‌کند.

 بی‌انصافی است زمان گشت‌وگذار در این بازار بزرگ، کوچه‌پس‌کوچه‌های آن را نادیده بگیریم. در بازار رشت، هر کوچه جذابیتی مخصوص به خود دارد که در ادامه می‌خواهیم شما را با بخش‌های مختلف آن آشنا کنیم.

طاقی بزرگ

در ضلع جنوبی کاروانسرا طاقی کوچک و در راسته دوم بازار زرگرها، طاقی بزرگ واقع شده است. در ضلع غربی طاقی بزرگ سرای قیصریه فخر، در ضلع جنوبی آن راسته میدان کوچک و در ضلع شرقی آن هم راسته پلاستیک فروش‌ها قرار دارد.

زمان ساخت این کاروانسرا به سال ۱۳۲۱ هجری قمری بازمی‌گردد؛ ساختمانی یک طبقه دارد و با ۴ در به ۴ ضلع بازار راه پیدا می‌کند.

طاقی کوچک

در بخش شمالی بازار رشت و در جنب مسجد حاج مجتهد، طاقی کوچک قرار گرفته است. این کاروانسرا از طرف دالان جنوبی و شرقی به کاروانسرای طاقی بزرگ، راسته گونی فروشان و کاروانسرای ملک راه دارد. از طرف دالان شمالی هم طاقی کوچک با مسجد حاج مجتهد در خیابان شریعتی مرتبط است. جالب است بدانید فعالیت اقتصادی رایج در این بخش از بازار، تجارت برنج است.

معماری این بنای تاریخی به سبک کاروانسراهای چهارایوانه بوده و قدمت آن به عصر قاجاریه برمی‌گردد؛ البته این بنا در سال ۱۳۲۱ بازسازی و مرمت شد.

بنا یک زیرزمین و سه ورودی و خروجی برای ارتباط با بیرون از ساختمان دارد؛ برای ساخت آن ‌هم از مصالحی مثل آجر قرمز، گل و آهک استفاده شده است. این اثر در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۷۹ به فهرست آثار ملی ایران اضافه شد.

طاقی سعادت

 طاقی سعادت از قدیمی‌ترین بخش‌های بازار بزرگ رشت به شمار می‌آید. این بخش در محدوده میدان بزرگ واقع شده و نقش عمده‌ای در بافت بازار درون‌شهری ایفا می‌کند. این اثر در تاریخ ۱۱ شهریور ۱۳۸۲ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

ساختمان این بنا سه ایوانی با حجره‌های متعدد است که در ۲ طبقه حیاط مرکزی قرارگرفته و با یک راه‌پله به یکدیگر راه دارند. قدمت این کاروانسرا به دوره قاجاریه می‌رسد که در گذشته یکی از قطب‌های تجاری مهم محسوب می‌شد.

در حال حاضر از طاقی سعادت برای انبار کردن کالاها استفاده می‌شود. در محوطه اطراف این طاقی هم فروشندگان مرغ، اردک، تخم‌مرغ محلی و پرندگان گوناگون حضور دارند.

کاروانسرای محتشم‌

کاروانسرای محتشم با قدمتی متعلق به سال ۱۳۰۰ هجری قمری، از دیگر بخش‌های بازار بزرگ رشت است. این بخش از شمال غربی با کاروانسرای گلشن و از غرب با بازارچه عطاران همسایه است. این اثر در تاریخ ۲۴ اسفند ۱۳۸۲ به ثبت آثار ملی ایران رسیده است.

کاروانسرای چینی‌چیان

 کاروانسرای چینی‌چیان در شمال غرب بازار رشت و نزدیک چهار سوق قرار دارد. این کاروانسرا از شرق، با سرای حاجی حسن خان و از غرب، بعد از راسته حلبی‌سازها با سرای سعادت همجوار است. این بنا در سال ۱۳۰۸ توسط برادران چینی‌چیان ساخته شده و در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۷۹ به ثبت آثار ملی ایران رسیده است.

این کاروانسرا در دوران کریم‌خان زند، آقا محمدخان قاجار و شاه‌عباس دوم، به خاطر رونق بازرگانی، کشاورزی، افزایش صادرات ابریشم، برنج و پیشرفت صنایع بسیار معروف بود. کاروانسرای چینی چیان در حال حاضر مرکز فروش پلاسکو و لوازم منزل است و تعدادی از حجره‌ها هم به انبار تبدیل شده‌اند.

شکل ظاهری این کاروانسرا به‌صورت مستطیل است و در یک طبقه کاملاً متقارن با ارتفاع ۸ متر و ۲ درب شرقی و غربی ساخته شده است. برای این‌که جلوی آتش‌سوزی گرفته شود، سقف طاق را به‌صورت ضربی ساخته‌اند. برای پیشگیری از نفوذ باران و برف به کاروانسرا هم در سقف آن از شیروانی و حلب به‌صورت دو پشته استفاده شده است. مصالح اصلی در ساخت بنا را آجر قرمز با ملات ماسه و آهک تشکیل می‌دهند.

از مهم‌ترین تزیینات این بنا، گره چینی سقف دالان‌های شرقی و غربی و قندیل‌های آن است. تزئینات ذکرشده به شکل هنرمندانه‌ای آجُرکاری و رنگ‌آمیزی شده‌اند و جلوه بسیار زیبایی به سردرها، قوس‌ها، حُجره‌ها و گوشواره‌ها بخشیده‌اند. اگر با دقت بیشتری به این بنای تاریخی نگاه کنیم، کنار ایوان‌های چوبی، «سیمان بُری‌ها» به‌صورت بسیار زیبایی خودنمایی می‌کنند. درهای آهنی بنا هم نظر هر بیننده‌ای را به خود جلب خواهند کرد.

کاروانسرای ملک

در بازار رشت کاروانسرای ملک از دیگر بناهای دوره قاجار است. این بخش از بازار، بافتی درون‌شهری دارد و در زمان‌های گذشته در آن خریدوفروش و صادرات برنج به روسیه و ابریشم به کاشان و یزد انجام می‌شد. این اثر در تاریخ ۱۱ شهریور ۱۳۸۲ به ثبت آثار ملی ایران رسیده است.

خرید از بازار رشت

زمانی که در بازار رشت قدم می‌گذارید اولین چیزی که توجهتان را جلب می‌کند، تنوع محصولاتی است که به فروش می‌رسد و حتماً با دیدن این‌همه تنوع غرق در خوشی خواهید شد. از این بازار هرچه که بخواهید و از نظرتان بگذرد، می‌توانید تهیه کنید.

یکی از چالش‌های قدم زدن و خرید از بازار بزرگ رشت، مثل سایر بازارهای ایران، تردد است. دلیل آن هم چیزی جز شلوغی و حضور گردشگران و فروشندگان نیست؛ اما با همه این اوصاف نمی‌توان از خیر گشت‌وگذار در آن گذشت. اصلاً سفر به این شهر بدون بازدید از بازار رشت، نیمه‌تمام می‌ماند.

کلوچه فومن، رشته‌خشکار، باقالی، سبزی‌های محلی، ماهی تازه صیدشده، زیتون، لبنیات مختلف مثل کره، دوغ، پنیر و… از محبوب‌ترین خوراکی‌های خوشمزه‌ای است که در این بازار یافت می‌شود. بوی نان تازه و از تنور درآمده و برنج شمالی درجه‌یک هم از دیگر اقلامی هستند که ناخودآگاه گردشگران را به سمت خود می‌کشانند. اگر از آن دسته کسانی هستید که در سفر خودتان غذای موردنیازتان را پخت می‌کنید، به‌هیچ‌وجه ماهی‌های تازه بازار را از دست ندهید.

شما می‌توانید انواع ترشیجات خوشمزه، آب نارنج و لیموی تازه، انواع رب مانند رب آلوچه و رب انار هم در این بازار پیدا کنید. در نزدیکی‌های ظهر هم از گوشه و کنار بازار بوی غذای محلی شما را مست می‌کند. پس با وجود این‌همه بوی خوراکی و مخلفات خوشمزه، از صدای قاروقور شکمتان تعجب نکنید.

در این بازار فقط خوراکی‌های مختلف و خوشمزه فروخته نمی‌شود. لوازم برقی، سفال، محصولات حصیری، کریستال و مواردی ازاین‌دست را هم می‌توانید در بازار رشت و از کاروانسراهای مختلف تهیه کنید.

راسته‌ای از بازار هم به پوشاک رنگارنگ در طرح‌ها و جنس‌های مختلف اختصاص یافته است. اگر هم سری به کوچه‌پس‌کوچه‌های آن بزنید، می‌توانید عتیقه‌جات زیبا و لباس‌های محلی رنگارنگ را خریداری کنید. گشت‌وگذار در بازار رشت فرصت مناسبی برای خرید صنایع‌دستی و سوغاتی از این دیار، برای دوستان و خانواده است.

مراکز مهم اطراف بازار بزرگ رشت

شهر رشت از جمله شهرهای دیدنی و زیبای شمال کشور است که جاذبه‌های زیادی برای گردشگران دارد. اگر شما هم علاقه‌مند به گشت‌وگذار در این شهر هستید و می‌خواهید در سفر چند روزه خود از جای‌جای آن دیدن کنید، حتماً برای بازدید از جاذبه‌های گردشگری آن برنامه‌ریزی دقیقی داشته باشید.

برای مثال بعد از یک بازار گردی جانانه در بازار بزرگ رشت می‌توانید از میدان رشت، عمارت کلاه‌فرنگی و مرداب دانشجو حمیدیان که در نزدیکی بازار هستند، دیدن کنید. برای رفع گرسنگی و خستگی هم می‌توانید مطابق با سبک و سلیقه خود، غذای موردعلاقه‌تان را در یکی از رستوران‌های خان بابا، محرم و رستوران ایتالیایی پاستا نوش جان کنید.

اگر می‌خواهید به بازار رشت و جاهای دیدنی اطراف آن دسترسی بهتری داشته باشید، به صفحه اجاره ویلا شمال اتاقک مراجعه و اقامتگاه موردنظر خود را رزرو کنید.

سخن آخر

اگر عاشق خرید و بازار گردی هستید و می‌خواهید از این طریق با فرهنگ و مردمان دیاری که به آن سفر کرده‌اید بیشتر آشنا شوید، حتماً بازدید از بازارهای آن شهر را در برنامه سفر خود قرار دهید.

 بازار بزرگ رشت از آن دسته مکان‌هایی است که فرهنگ و اصالت مردم این خطه زیبا را در معرض دید گردشگران قرار می‌دهد. البته بهتر است قبل از سفر، اقامتگاه مورد نظر خود را از طریق سایت اتاقک به‌صورت آنلاین رزرو کرده تا بدون هیچ‌گونه نگرانی، سفری خوش و خاطره‌انگیز داشته باشید.

سؤالات متداول