معرفی صنایع دستی خراسان رضوی
خراسان رضوی با جذابیت‌های گوناگونی مانند مکان‌های مذهبی و دیدنی، در کنار صنایع دستی متنوع و منحصربه‌فردش یکی از استان‌های دوست‌داشتنی ایران است. وجود معدن‌های سنگ‌های قیمتی خراسان رضوی را به یکی از منطقه‌های معروف جهان در این زمینه تبدیل کرده است. صنایع دستی این استان با تأثیر گرفتن از محیط و منطقه از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. در ادامه به معرفی بعضی از آن‌ها می‌پردازیم.
عکس از گوگل
سفالگری
سفالگری در خراسان رضوی پیشینه‌ای پنج‌هزار ساله دارد و مهد آن به شهر گناباد و روستای مند برمی‌گردد. با گذشت زمان و در نظر گرفتن سلیقه مصرف‌کننده، این روزها سفالگری با روش‌های مختلفی مثل بدل چینی و سفال رسی ساخته می‌شود. استفاده از طرح و نقش‌های سنتی و رنگ‌های گرم و شاد باعث رونق گرفتن این صنعت شده است.
عکس از گوگل
قالی بافی
قالی‌بافی یکی از مهم‌ترین صنایع دستی خراسان رضوی است و مشهد یکی از قطب‌های مهم در زمینه قالی‌بافی ایران. قالی مشهد با دو نوع گره فارسی و ترکی و با نقش‌هایی مانند لچک، ترنج و حاشیه لاجوردی این هنر ششصد ساله را به معرض نمایش درمی‌آورد. طبس، کاشمر، سبزوار و نیشابور شهرهای دیگر خراسان‌اند که در این زمینه فعالیت می‌کنند.
عکس از گوگل
شَعر بافی
شَعر به معنای موی انسان یا حیوان و نوعی پارچه است که با دستگاه بافندگی چهاروردی و با استفاده از پشم و ابریشم بافته می‌شود. شعربافی از زمان قدیم یکی از شغل‌های صنعتگران خراسانی بوده است و قدمت برخی از این پارچه‌ها به بیش از هزار سال می‌رسد.
این محصول در شهرهایی مانند مشهد، سبزوار، گناباد و تربت حیدریه به‌صورت کارگاهی و خانگی تولید می‌شود. شَعربافی با دو روش میله‌ای و ساده انجام می‌شود که شَعر ساده به رنگ‌های بنفش، زرشکی، مشکی، زرد، بادمجانی و سبز برای زنان و شَعر میله‌ای سفید و سیاه برای مردان بافته می‌شود.
عکس از گوگل
نمد مالی
نمد پارچه‌ای ضخیم از جنس کرک یا پشم است که برای تهیه آن عمل بافتن انجام نمی‌شود بلکه با ایجاد رطوبت، فشار و حرارت الیاف پشمی در هم می‌رود. برای تولید نمد از پشم بهاره گوسفند با الیاف بلند استفاده می‌شود و با به‌کارگیری صابون و زردۀ تخم‌مرغ نیز کیفیت کار بهتر می‌شود. نمد عایقی فوق‌العاده برای سرما و گرماست چون رطوبت از آن عبور نمی‌کند، محکم و انعطاف‌پذیر است و عمر زیادی دارد. در حال حاضر از نمد در تولید کلاه، تن‌پوش، زیرانداز و پادری استفاده می‌کنند و در مناطقی مانند شاندیز و طرقبه در اندازه‌ها و رنگ‌های مختلف فروخته می‌شود.
عکس از گوگل
پوستین دوزی
یکی از راهکارهایی که انسان برای گرم کردن خود به کار برد استفاده از پوست حیوانات بود که امروزه به هنر پوستین‌دوزی معروف است. در ایران از پوست گوسفند و حیوانات حلال‌گوشت دیگر برای دوختن پوستین استفاده می‌شود و ارزش آن با توجه به نوع پوست جانوران متفاوت است. در حال حاضر در طرقبه و شاندیزمحصولاتی مانند کلاه، پاپوش، پالتو، جلیقه، شال‌گردن، دستکش، سجاده و پادری را با استفاده از پوستین‌دوزی تولید می‌کنند.
عکس از گوگل
سنگ‌تراشی و قلم‌زنی روی سنگ
سنگ تراشی و قلم زنی روی سنگ از فنون قدیمی ایرانی است و از دیرباز به دلیل وجود کوه‌های اطراف مشهد و استخراج سنگ «سرپانتین» یا «هرکاره»، که سنگی آذرین و سیاه است، تبدیل به صنعتی خاص در خراسان شده. در گذشته سنگ‌تراشان با ابزارهای مختلف وسایل زینتی و کاربردی می‌ساختند و استادهای قلم‌زن با ایجاد نقش و نگارهای زیبا روی آن محصولی تولید می‌کردند که در برابر آتش مقاوم است. دیگ‌های سنگی که فروششان در مشهد رایج است نمونه‌ای از این هنر است.
عکس از گوگل
فیروزه تراشی
فیروزه‌تراشی یکی از هنرهای بومی و سنتی خراسان است که قدمتی بیش از شش‌هزار سال دارد. هرچند سنگ آبی، ارزشمند و کمیاب فیروزه در کشورهایی مثل مصر، آمریکا و هندوستان یافت می‌شود اما فیروزه موجود در ایران از مرغوب‌ترین فیروز‌ه‌های جهان است و معدن‌های آن در نیشابور قرار دارد. در گذشته سنگ فیروزه را بعد از جدا کردن ناخالصی با دستگاه چوبی زهی می‌تراشیدند اما اکنون برای بیشتر شدن سرعت کار از دستگاه‌های تراش برقی استفاده می‌کنند.
عکس از گوگل
تهیه شده توسط تیم تولید محتوای اتاقک
پاسخی بگذارید