جلفا، شهری در شمال‌غربی ایران و در دل منطقه آزاد ارس، از آن مقصدهایی است که در هر فصل، چهره‌ای متفاوت از طبیعت و تاریخ را به نمایش می‌گذارد. این منطقه با ترکیبی از کوه، دشت، رودخانه و آثار تاریخی، به یکی از جذاب‌ترین نقاط گردشگری آذربایجان شرقی تبدیل شده است. رودخانه ارس با جریان آرام خود در مرز ایران، آذربایجان و ارمنستان، جلوه‌ای خاص به چشم‌اندازهای جلفا بخشیده و در کنار آن، روستاهای قدیمی، کلیساهای تاریخی و طبیعت بکر کوهستانی، روحی زنده به این سرزمین دادهاند.
جلفا فقط یک مقصد برای سفر نیست؛ شهری است که در هر گوشه‌اش نشانه‌ای از فرهنگ، تاریخ و زیبایی طبیعت دیده می‌شود. از کلیسای چوپان و آبشار آسیاب خرابه گرفته تا جاده مرزی ارس و روستای تاریخی دوزال، هر نقطه از جلفا داستانی شنیدنی برای گردشگران دارد. اگر قصد دارید با جاذبههای دیدنی این منطقه بیشتر آشنا شوید، تا آخر این مقاله از اتاقک همراه ما باشید تا قدم‌به‌قدم زیبایی‌های جلفا را بشناسیم.
معرفی جاهای دیدنی جلفا
جلفا شهری است که در آن جلوه‌های طبیعی، تاریخی و مذهبی به زیبایی در کنار هم قرار گرفته‌اند. این شهر با مناظر چشم‌نواز رود ارس، کوه‌های سرسبز و آثار تاریخی خود، مقصدی جذاب برای علاقه‌مندان به تاریخ، فرهنگ و طبیعت به شمار می‌آید. ترکیب فرهنگ‌های ایرانی، ارمنی و آذری، به جلفا هویتی منحصربه‌فرد بخشیده و فضایی ایجاد کرده است که در هر گوشه‌اش میتوان نشانه‌ای از گذشته و زندگی مردم این سرزمین را مشاهده کرد. در ادامه با مهمترین جاذبههای تاریخی، طبیعی و مذهبی جلفا آشنا می‌شویم.
آبشار آسیاب خرابه جلفا
آبشاری تماشایی بالای کوه کیامکی قرار دارد که به نام آسیابی که در آن نزدیکی بوده است شناخته می‌شود. آسیاب آبی با گذشت زمان تخریب شده اما آب آبشار آن منطقه را به یکی از زیباترین منظره‌های طبیعی جلفا تبدیل کرده است. آبشار آسیاب خرابه از چندین آبشار بزرگ و کوچک تشکیل شده که بلندترین آن‌ها ۱۰ متر ارتفاع دارد و گیاهان آبی که روی صخره‌های آبشارها رشد کرده‌اند محیطی دیدنی را تشکیل دادهاند.
کلیسای سنت استپانوس
سنت استپانوس کلیسایی تاریخی است که در قرن نهم میلادی ساخته شده و در شهرستان جلفا قرار دارد. این کلیسا مورد احترام مسیحیان ایران است و برای عبادت به این مکان مقدس مراجعه می‌کنند. مسیحیان کشور ارمنستان نیز برای عبادت و انجام مراسم مذهبی به کلیسای سنت استپانوس می‌آیند. ساختمان کلیسا در منطقه‌ای کوهستانی قرار دارد، در اثر زلزله بخشی از آن تخریب شده بود که در دوره صفوی بازسازی شد. کلیسای سنت استپانوس در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.
مجموعه کردشت از جاذبه های گردشگری جلفا
کردشت روستایی تاریخی است که در نزدیکی شهر جلفا قرار دارد. این روستای تاریخی در گذشته اهمیت استراتژیک زیادی داشته و در دوره قاجار پایگاه مهمی در هنگام جنگ ایران و روسیه بوده است. کردشت علاوه‌بر خانه‌های روستایی و طبیعت زیبا مکان‌های تاریخی زیادی دارد که مورد توجه گردشگران است. حمام کوچک، حمام بزرگ، دیوان‌خانه، قلعه کردشت، یخچال و مسجد غریب از مهمترین بناهای روستای کردشت‌اند.
اگر دوست دارید از جذابیت‌های شهرهای اطراف جلفا در سفر به آذربایجان شرقی دیدن کنید پیشنهاد می‌کنیم بازدید از جاهای دیدنی مرند را فراموش نکنید.
کلیسای چوپان
کلیسای چوپان جلفا، که به نام «آندره‌ورتی مقدس» نیز شناخته می‌شود، در غرب شهر جلفا و در نزدیکی رودخانه ارس واقع شده است. این کلیسا در قرن شانزدهم میلادی (حدود سال ۱۵۱۸ میلادی) ساخته شده و به‌عنوان محل عبادت چوپانان ارمنی ساکن دره‌شام مورد استفاده قرار می‌گرفته است. نام «چوپان» به‌دلیل ارتباط آن با فعالیت‌های چوپانی در این منطقه انتخاب شده است.
معماری کلیسای چوپان ساده و در عین حال زیباست. ساختمان کلیسا از سنگ‌های محلی ساخته شده و دارای گنبدی مخروطی‌شکل است که از چهار طرف نورگیر دارد. ابعاد کلیسا حدود ۷٫۷ در ۵٫۷ متر است و پلان داخلی آن به شکل صلیب طراحی شده است. ورودی اصلی کلیسا در قسمت غربی آن قرار دارد و محراب در بخش شرقی بنا واقع شده است. این کلیسا در سال ۲۰۰۸ میلادی (۱۳۸۷ خورشیدی) در فهرست میراث جهانی یونسکو به‌عنوان بخشی از مجموعه کلیساهای تاریخی جلفا ثبت شده است.
جاده مرزی ارس و جلفا
جاده مرزی ارس جلفا، یکی از زیباترین و پرمعناترین مسیرهای جاده‌ای ایران است که در شمال‌غربی کشور و در امتداد رودخانه ارس قرار دارد. این جاده که از جلفا آغاز می‌شود و تا مرز با جمهوری خودمختار نخجوان ادامه می‌یابد، علاوه بر کارکرد ترانزیتی، به‌عنوان یکی از جاذبههای گردشگری طبیعی و مرزی شناخته می‌شود. در این مسیر، از یک‌سو کوه‌های سرسبز و جنگل‌های انبوه آذربایجان شرقی و از سوی دیگر، مناظر دشت‌های وسیع و روستاهای کوچک نمایان است. رودخانه ارس که در طول مسیر جریان دارد، همچون مرزی طبیعی میان دو کشور عمل می‌کند و زیبایی خاصی به این جاده می‌بخشد. این جاده، نه تنها پلی میان دو ملت است، بلکه پل ارتباطی میان تاریخ، فرهنگ و طبیعت دو سرزمین به‌شمار می‌رود.
سفر در این جاده، تجربه‌ای منحصر به‌فرد از تماشای مناظر طبیعی بکر، روستاهای تاریخی و فرهنگ‌های متنوع را برای مسافران به ارمغان می‌آورد. چه در فصل بهار با شکوفه‌های درختان و چه در پاییز با رنگ‌های گرم برگ‌ها، این مسیر همیشه جذاب و دیدنی است.
رودخانه ارس
رودخانه ارس، یا همان «آراکس»، از ارتفاعات هزار برکه در جنوب ارزروم ترکیه سرچشمه می‌گیرد و مسیر خود را از حوالی دوالو تا قره‌دونی در مرز ایران ادامه می‌دهد. این رودخانه با طول نزدیک به ۱,۱۰۰ کیلومتر از استان‌های اردبیل، آذربایجان‌غربی و آذربایجان شرقی عبور می‌کند و به همین ترتیب، مناظر متنوع و چشم‌نواز طبیعی و تاریخی را در مسیر خود شکل داده است. جریان زلال ارس، همراه با پوشش سبز کوه‌ها و دشت‌ها و روستاهای کوچک، چشم‌اندازهای دیدنی پدید آورده و آن‌ها را به بخشی از جذابیت‌های منطقه تبدیل کرده است.
در طول مسیر، رود ارس مرز طبیعی ایران با جمهوری خودمختار نخجوان را تشکیل می‌دهد و زندگی مردم اطرافش را با تأمین آب و امکان کشاورزی حمایت می‌کند. این رودخانه، با عبور از کوه‌ها، دشت‌ها و روستاها، ترکیبی از جلوه‌های طبیعی و تاریخی ارائه می‌دهد که هر بازدیدکننده‌ای را به تماشای مسیر وامی‌دارد. مشاهده جریان آرام آب، انعکاس نور روی سطح موج‌ها و مناظر اطراف، تجربه‌ای ملموس از طبیعت و تاریخ منطقه را برای گردشگران رقم می‌زند.
پارک ملی کنتال
پارک ملی کنتال، یکی از مناطق حفاظت‌شده و دیدنی شمال استان آذربایجان شرقی است که در مرز ایران با جمهوری ارمنستان قرار دارد و بخشی از پناهگاه حیات وحش کیامکی محسوب می‌شود. این پارک با وسعت حدود هفت هزار هکتار، در بخش سیه‌رود شهرستان جلفا واقع شده و به‌عنوان مقصدی مناسب برای طبیعت‌گردان و علاقه‌مندان به اکوتوریسم شناخته می‌شود. چشم‌اندازهای طبیعی پارک و پوشش گیاهی متنوع آن از جمله درختان ارس، افرا، پده، گلابی وحشی، سنجد، داغداغان، بنه، گز، زرشک و نسترن، فضایی سرسبز و دلنشین ایجاد کرده است. این منطقه همچنین زیستگاه بیش از ۳۵۰ گونه جانوری است که برخی از آن‌ها تنها در این محدوده یافت می‌شوند؛ از جمله بز و گوسفند وحشی، خرس قهوه‌ای، سیاه‌گوش، روباه، گربه جنگلی، پلنگ، شغال و گرگ.
برای رسیدن به پارک ملی کنتال، مسیر جلفا به خداآفرین را در پیش گرفته و پس از عبور از شهر سیه‌رود، میتوان به حدود ده کیلومتری نوردوز رسید. در طول مسیر، پاسگاه جرجن و محیط‌بانی کنتال راهنمای گردشگران خواهند بود تا بدون مشکل به پارک برسند. طبیعت بکر، چشم‌اندازهای متنوع و تنوع زیستی منحصر به‌فرد این منطقه، تجربه‌ای جذاب و آموزنده از اکوتوریسم و طبیعت‌گردی در شمالغرب ایران برای بازدیدکنندگان فراهم می‌کند.
روستای دوزال
روستای دوزال یکی از روستاهای مرزی و تاریخی شهرستان جلفا در استان آذربایجان شرقی است که در کنار رودخانه ارس و نزدیک به مرز ارمنستان واقع شده است. این روستا با فاصله حدود ۶۵ کیلومتر از جلفا، در گذشته به‌عنوان اقامتگاه زمستانی حاکم دیزمار شناخته می‌شده و موقعیت جغرافیایی خاص آن، اهمیت تاریخی ویژه‌ای به این منطقه بخشیده است.
امروزه دوزال با بافت تاریخی و آثار ارزشمند خود، از جمله برج دوزال، امامزاده شعیب و آب‌انبارهای قدیمی، مقصدی جذاب برای علاقه‌مندان به تاریخ و فرهنگ محلی است. عبور از کوچه‌های سنگفرش، مشاهده معماری سنتی خانه‌ها و چشم‌انداز رودخانه ارس، تجربه‌ای زنده و ملموس از زندگی و فرهنگ مردم این منطقه را برای بازدیدکنندگان فراهم می‌کند.
امامزاده سید محمد آقا
امامزاده سید محمد نوجه مهر، که به «سید محمد آقا» نیز شهرت دارد، در روستای نوجه مهر در ۶۵ کیلومتری شمال‌شرقی شهرستان جلفا و در کنار رودخانه ارس واقع شده است. این مکان مقدس، مدفن یکی از نوادگان امام موسی کاظم (ع) است و از دیرباز مورد توجه و احترام مردم منطقه بوده است.
بنای امامزاده با معماری اسلامی ایرانی و تزئینات کاشی‌کاری و آینه‌کاری‌های زیبا، جلوه‌ای خاص به این مکان بخشیده است. محوطه وسیع امامزاده با درختان بلند و سایه‌دار، در فصول بهار و تابستان، فضایی آرامش‌بخش و معنوی را برای زائران فراهم می‌کند. این مکان، علاوه بر جنبه مذهبی، به‌عنوان یکی از جاذبههای گردشگری مذهبی منطقه آزاد ارس شناخته می‌شود و سالانه میزبان هزاران زائر از نقاط مختلف کشور است.
کاروانسرای خواجه نظر
کاروانسرای تاریخی خواجه نظر در دوران صفویه توسط خواجه نظر ساخته شده است و در ۵ کیلومتری شهر جلفا قرار دارد. این کاروان‌سرا سه ایوان دارد که در سه طرف حیاط مرکزی با سنگ و آجر ساخته شده‌اند. سقف حجره‌ها گنبدی است و دسترسی به اتاق‌ها از طریق راهروی داخلی امکان‌پذیر است. کاروانسرای خواجه نظر در سال ۱۳۸۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ثبت شده است.
آرامگاه سید ابوالقاسم نباتی
به احتمال زیاد شما هم تا به حال اسم این شخصیت را نشنیده‌اید. ابولقاسم نباتی سال ۱۱۹۱ شمسی در یکی از روستاهای خوش آب و هوای آذربایجان به نام اشتبین متولد شد. او تا سنین جوانی در همین روستا و همراه با خانواده‌اش زندگی می‌کرد. به شغل آباواجدادی خود یعنی باغبانی و باغداری مشغول بود و روزگار می‌گذراند. اما کم کم متوجه استعدادی که در سرودن شعر داشت شد. به مرور «عرفان» همان چیزی شد که او را به سمت خود کشاند، تا پا از روستای خود فراتر گذارد و وارد دنیای جدیدی شود. همین بهانه‌ای شد تا به شهر اهر برود و بقعه شیخ شهاب الدین اهری را به عنوان کنج عزلت برای خودش انتخاب کند.
یکی از ویژگی‌های عجیب و غریبی که ابولقاسم نباتی برای اطرافیانش داشت، تبهر او در گذر از رودخانه ارس بود. به گفته آشنایانش، او در روز چندین بار از این رودخانه عبور می‌کرد اما روی لباس او قطره‌ای آب دیده نمی‌شد. خیلی از مردم گمان می‌کردند که او می‌تواند روی آب راه برود! اشعار نباتی که به زبان ترکی سروده شده بود، از محبوب‌ترین آثار او بین مردم است. نباتی بیشتر از ۵ هزار بیت شعر سروده که تقریباً نیمی از آن‌ها به زبان ترکی و نیم دیگر به زبان فارسی است. بعد از ۷۱ سال عمر و باقی گذاشتن چنین یادگاری‌های با ارزشی، سرانجام در سال ۱۲۶۲ ابولقاسم نباتی درگذشت.
مردم روستای اشتبین نقطه‌ای از روستا را که او همیشه در آن اطراف دیده می‌شد، برای آرامگاهش انتخاب کردند. جایی در ارتفاعات، که به روستای اشتبین و رودخانه ارس مشرف بود. مزار نباتی در گذشته، مزاری ساده و از جنس آهن بود. اما سال ۱۳۹۱ آرامگاهی زیبا به عنوان یادبود ابولقاسم نباتی در ارتفاعات کوه زوندول روستای اشتبین به عنوان یادبودی از این عارف بزرگ ساخته شد. این آرامگاه پله‌هایی از جنس سنگ مرمر و هشت ستون بتنی دارد که در بخش بالایی به هم متصل شده‌اند. تعدادی از اشعار نباتی برای تزئین فضای این بنا در آن حکاکی شده است. برای رسیدن به این آرامگاه باید از مسیر خاکی عبور کنید.
برج دوزال (آستانه امامزاده شعیبب)
یکی دیگر از جاذبههای دیدنی که در نزدیکی جلفا قرار دارد، برج دوزال است. این برج که از اواخر قرن هفتم هجری تا کنون پابرجاست، اتفاقات تاریخی زیادی را به چشم دیده است. برج دوزال از دوران حکومت ایلخانیان تا جمهوری اسلامی امروزی را به چشم دیده است. یعنی اگر روزی بتواند زبان باز کند و از خاطراتش بگوید، مثل یک مادربزرگ می‌تواند ساعت‌ها در مورد دوره و زمانه های مختلف برای ما خاطره تعریف کند! ساختمان برج دوزال به صورت یک هشت ضلعی از جنس آجر ساخته شده که روی یک پایه‌ی سنگی تکیه کرده است. قسمت‌های بالایی برج با کاشی‌های آبی فیروزه‌ای تزئین شده‌اند. برج دوزال که آرامگاه امامزاده شعیب هم هست، در یکی از باصفاترین نقاط جلفا، بالای کوهی مشرف به رود ارس بنا شده است.
قلعه کردشت
یکی از قدیمی‌ترین جاهای دیدنی جلفا قلعه کردشت است. قدمت این بنا به سده‌های اول اسلام نسبت داده شده و بیشتر از همیشه در دوران حکومت عباس میرزایی قاجار مورد استفاده قرار می‌گرفت. عباس میرزا ولیعهد فتحعلی شاه بود و از این بنا به عنوان جایی امن و خوش آب و هوا استفاده می‌کرد.
این قلعه در گذشته ۶ برج نگهبانی داشته که امروزه تعداد زیادی از آن‌ها از بین رفته‌اند. وجود همین برج‌های نگهبانی، دلیل خوبی برای امنیت و ارزش نظامی آن برای صاحبانش شده بود. قلعه کردشت بالای تپه صخره‌ای ساخته شده و دیوارهای آن از جنس سنگ و آجر می‌باشد.
پل ضیاء الملک
میتوان گفت اکثر جاذبههای تاریخی جلفا در نزدیکی رودخانه ارس قرار دارند. از آن‌جایی که هر کجا آب باشد آبادی هم هست، چنین اتفاقی طبیعی‌ست. در ۶ کیلومتری بخش غربی جلفا، پلی به نام ضیاءالملک روی رودخانه ارس می‌بینید. قدمت این پل که در نزدیکی پاسگاه عباسی بنا شده، به دوران شاه عباس صفوی برمی‌گردد. این پل را می‌توانیم به عنوان یک پل بین ایران و نخجوان هم بشناسیم! بخشی از پل ضیاءالملک در خاک ایران و بخش دیگرش در خاک نخجوان قرار دارد. پایه‌های این پل از سطح رودخانه حدود ۱۰ متر فاصله دارند. هر کدام از این پایه‌ها حدود ۶.۵ متر قطر دارند. ساخت چنین سازه‌ای در آن دوره و زمانه، با در نظر گرفتن امکانات کم و محدودیت‌ها خیلی سخت به نظر می‌رسد! امروزه تنها یک دیوار بلند و بخشی از ستون های این پل در ایران سالم باقی مانده است.
کلیسای ننه مریم
در فاصله حدوداً ۲۰ کیلومتری از جلفا به کلیسای ننه می‌رسید. این کلیسا هم در منطقه‌ای ساخته شده که مجاور رودخانه ارس باشد. محل تلاقی دو رودخانه آق چای و ارس همان جایی‌ست که برای ساخت کلیسای ننه مریم انتخاب شده است. از میان طبیعت بکر این محدوده، صدای ناقوس کلیسای ننه مریم را همراه با صدای آواز پرنده‌ها خواهید شنید. آرامشی که این صداها برای شما به ارمغان می‌آورد، وصف‌ناپذیر است. اما این کلیسا چطور از میان این طبیعت سر در آورده است؟ سال ۱۵۱۸ میلادی زمانی که ارامنه در این منطقه زندگی می‌کردند، کلیسای زیبای ننه مریم را به عنوان مکانی برای عبادتشان ساختند. بر خلاف اکثر کلیساها که روی دیوارها و فضای داخلی آن‌ها پر از تراشکاری و حجای است، روی دیوارهای این کلیسا تنها دو سنگ صلیب حجاری شده است.
در نزدیکی این کلیسا بقایایی از خانه‌های روستایی قدیمی دیده می‌شود که نشان می‌دهد حدود ۳۰ خانوار در این محل ساکن بوده‌اند. همچنین در قبرستان ارامنه‌ای که در این حوالی وجود دارد، سنگ قبرهایی می‌بینید که تاریخ‌های مربوط به قرن ۱۱ام را نشان می‌دهد. محراب کلیسای ننه مریم در عین سادگی بسیار زیبا ساخته شده است.
قلعه علی بیگ
یکی دیگر جاهای دیدنی جلفا که در محدوده شهر خاروانا قرار دارد، قلعه تاریخی علی بیگ است. در زمان جکومت فتحهلی شاه قاجار، شهر خاروانا مورد حمله روس‌ها قرار گرفت و اشغال شد. در همین گیر و دار شخصی به نام علی بیگ که یکی از اهالی همین روستا بود، به همراه یارانش در این قلعه به روس‌ها حمله می‌کرد. او و همراهانش توانستند از این طریق ضربات زیادی هم به روس‌ها وارد کردند. به همین دلیل هم مردم این قلعه را با عنوان علی بیگ می‌شناسند. قلعه علی بیگ بالای ارتفاعات کوه‌های کامتال، درست در بلندترین نقطه کوه که به آن بزداش هم می‌گویند، ساخته شده است. این قلعه بیشتر به عنوان محلی امن برای هدف‌های نظامی ارزشمند بوده، اما امروزه به یکی از جاذبههای تاریخی تبدیل شده است. برای رسیدن به این بنا باید کوهنورد ماهر باشید یا با ماشین‌های جیپ به ارتفاعات بروید تا قلعه علی بیگ را ببینید.
زیارتگاه بابا یعقوب
بابا یعقوب یکی از مالکان زمین‌های حاشیه رود ارس بود که در اواخر قرن یازدهم هجری شمسی در آن محل زندگی می‌کرد. کشاورزی و تبلیغ دین اسلام کارهایی بود که بابایعقوب به آن‌ها مشغول بود. اما از قرار معلوم این کارها به مذاق افرادی که در آن اطراف زندگی می‌کردند، خوش نیامده بود. بابایعقوب در سن ۷۵ سالگی توسط راهزنانی که به محل زندگی‌اش حمله کرده بودند، کشته شد. راهزنان در بیرحمانه‌ترین حالت ممکن جسد او را از درخت قره آغاج آویزان کردند و محل را ترک کردند. اهالی سیه رود جسد بابایعقوب را در ملک شخصی او دفن کردند. به خاطر احترامی که مردم برای بابایعقوب قائل بودند، بعدها این محل به زیارتگاهی مقدس تبدیل شد. حالا امروز خانه بابایعقوب به عنوان یکی از جاهای دیدنی جلفا شناخته می‌شود. در مورد نسب نامه بابایعقوب اطلاعات چندانی وجود ندارد. اما گفته می‌شود که بابایعقوب ۱۲۰ سال قبل به همراه خواهرش از مدینه به این شهر هجرت کرد. آرامگاه خواهر او هم جایی نزدیک به سیه رود، البته در خاک جمهوری نخجوان قرار دارد.
یکی از آداب و رسوم‌های مذهبی جالبی که در این مکان برگزار می‌شود، چیزی شبیه به همان نذری دادن خودمان است. اهالی سیه رود و ایری سفلی آخرین پنجشنبه‌ی ماه مهر را دور هم جمع می‌شوند تا این مراسم را به جا بیاورند. در این مراسم نوع خاصی از پلو، با هیزم درخت قره آغاج پخته می‌شود و بین مردم و زائران این زیارتگاه پخش می‌شود. به احترام بابایعقوب از هیزم درخت قره آغاج به غیر از پخت این غذا، برای هیچ کار دیگری استفاده نمی‌شود. مردم این پلو را با نام بابایعقوب پلوسی می‌شناسند.
آبشار ماهاران
ماهاران اسم یکی از بلند قامت‌ترین جاذبههای دیدنی جلفاست. آبشاری که بیشتر از ۱۵ متر ارتفاع دارد و در دره ماهاران جلفا متولد شده است. دره ماهان یکی از زیباترین جاذبههای طبیعی جلفاست که در دامنه شمالی کیامکی داغ و جنوب شرقی لیوارجان قرار گرفته است. زیبایی این محدوده علی الخصوص در فصل بهار وصف ناپذیر است. به خاطر اختلاف ارتفاعی که در این منطقه وجود دارد، منظره‌های جالبی را پیش روی شما قرار می‌دهد. مثلا در اوایل بهار ممکن است در مناطق نزدیک به محوطه رودخانه ارس درختان سبز و پر از شکوفه را ببینید، اما کمی آن طرف‌تر در کیامکی داغ هنوز آثار برف و سرما در همه جا وجود دارد.
از خوبی‌های این منطقه میتوان به ناشناخته بودن آن اشاره کرد. همین مسئله باعث می‌شود که طبیعت بکر دره ماهاران و آبشار زیبای آن از زباله، هرج و مرج، دود ماشین و سر و صدا دور بماند. اوایل بهار لاله‌های رنگارنگ در دامنه کوه کنتال می‌روید و ترکیب رنگی طبیعی و بینظیر در این فضا می‌سازد. اواخر بهار و اوایل تابستان بهترین فرصت برای سفر به جلفا و بازدید از دره ماهاران است.
بازارچه مرزی جلفا
از جذاب‌ترین بخش‌های سفر به هر شهری، خرید کردن و سر زدن به بازارها و مراکز خرید آن است. از آن‌جایی که شهر جلفا در نزدیکی مرز قرار دارد، قیمت اجناسی که در این محدوده فروخته می‌شود ارزان‌تر است. طبیعی است وقتی هزینه حمل و نقل وجود نداشته باشد، قیمت‌ها هم کمتر شود. در چنین شرایطی یک جیب پر و یک همراه خوب برای خرید کردن بهترین هدیه خداوند است!
بازارچه‌های مرزی بخشی از شهر هستند که در نقطه صفر مرزی و در مجاورت گمرک قرار دارند. در چنین فضای اهالی هر دو شهر می‌توانند تولیدات کشور خودشان را برای فروش عرضه کنند. به این ترتیب هم فروشنده راضی است و هم خریدار. چون اجناس مورد نظرشان را با کیفیت خوب و قیمت مناسب به چنگ می‌آورند. بازارچه مرزی جلفا به عنوان یکی از بزرگ‌ترین جاذبههای دیدنی جلفا مورد توجه اکثر گردشگران این شهر قرار گرفته است.
یک هکتار زمین زیر پای این بازارچه قرار دارد. از سال ۱۳۷۳ تا کنون این بازار سرپاست و خرید و فروش‌های زیادی را به چشم دیده است.البته به غیر از این بازارچه، مراکز خرید زیادی هم در شهر جلفا ساخته شده‌اند که همیشه پر از هیاهوی خرید و رفت و آمد مشتریان هستند. مجتمع تجاری آراز، بازار روس‌ها، مجتمع تجاری ولی عصر، مرکز خرید نیلوفر آبی، مرکز خرید شمس تبریزی و … از جمله مراکز خرید جلفا هستند.
منطقه دیزمار جلفا
دیزمار یکی از سرسبزترین و بکرترین مناطق استان آذربایجان شرقی است که به عنوان یکی از جاهای دیدنی جلفا شناخته می‌شود. جایی طراوت و شادابی آن را با هر باز نفس کشیدن می‌توانید حس کنید. دیزمار با وسعت ۶۸۶۰۲ هکتاری‌اش از مهرماه سال ۱۳۹۰، به عنوان یکی از محدوده‌های حفاظت شده محیط زیست ثبت شد. منطقه کوهستانی دیزمار از سمت غرب با مناطق کیامکی، از شرق با جنگل‌های ارسباران، از شمال با پارک ملی زاگاتای جمهوری آذربایجان و جنگل‌های ارمنستان همسایه است. این همسایگی باعث شده که نه تنها به عنوان یک سرمایه ملی بلکه به عنوان حیات وحشی مهم در سطح بین المللی تبدیل شود.
علاوه بر رودخانه ارس ۶ رودخانه دیگر به نام‌های الگنه چای، مرداناقم، قولان، ایشتوبین، دلن سرا و مسن چای هم از این جنگل عبور می‌کنند. چند ساعت نشستن در کنار این رودخانه، می‌تواند یکی از بهترین برنامه‌ها برای گذراندن روز تعطیلتان باشد. قدم زدن در فضای سرسبز این جنگل و دیدن پوشش گیاهی فوق‌العاده آن، تمام خستگی‌های روح و جسمتان را از بین خواهد برد.
این جنگل به غیر از ما انسان‌ها، خانه‌ی تعداد زیادی از حیوانات مثل خرس سیاه، روباه، شغال، پلنگ، کبک، قرقاول و … هم هست. نگهداری از چنین فضایی ارزش بسیار زیادی دارد. پس اگر توانستید به منطقه دیزمار سر بزنید حتماً مراقب زباله‌ها و آتش باشید.
پارک کوهستانی ارس
پارک کوهستانی ارس، مکانی سرسبز به وسعت ۲۶ هکتار است که در فاصله ۵ کیلومتری از بخش غربی شهر جلفا قرار دارد. اگر بخواهیم این پارک را با نمونه‌های مشابهش در تهران به شما معرفی کنیم، باید نام پارک چیتگر را به زبان بیاوریم. از امکانات این پارک میتوان به شهربازی، سوئیت های اقامت موقت، دریاچه مصنوعی، نمازخانه، رستوران، بوفه و پارک حیات وحش اشاره کرد. بد نیست با وقت گذراندن در این پارک زیبا کمی از فضای شلوغ شهری و هیاهو دور شوید.
روستای اشتبین
روستای پلکانی اشتبین با معماری پلکانی و طبیعت سرسبزش، به ماسوله آذربایجان شهرت یافته است.
اگر مقاله را با دقت خوانده باشید، اسم روستای اشتبین برای شما آشناست. این روستا همان زادگاه ابولقاسم نباتی است که آرامگاهش را به عنوان یکی از جاهای دیدنی جلفا به شما معرفی کردیم. به غیر از این آرامگاه، خود روستا به عنوان یکی از دیدنی‌های کل ایران شناخته می‌شود. عکس‌های ماسوله را که حتماً دیده‌اید؟ این روستا هم نمونه‌ای دیگر از همان ماسوله است که در شهر جلفا قرار دارد. اصلاً خیلی‌ها اشتبین را به عنوان ماسوله‌ی آذربایجان شرقی می‌شناسند. نام این روستا از ترکیب دو کلمه «اوش» و «تبین» تشکیل شده؛ در زبان ترکی این دو کلمه به ترتیب سه و طایفه معنی می‌شوند. از طرفی هم این روستا بین سه کوه بزرگ قرار دارد و گفته می‌شود که نام آن به خاطر موقعیت مکانی‌اش انتخاب شده است.
گردوی اشتبین یکی از خوشمزه‌ترین سوغاتی‌های این روستاست که خریدن و امتحان کردن آن را به شما پیشنهاد می‌کنیم. البته خوراکی‌های دیگری مثل انار، انجیر، گردو، آلبالو، زردآلو، انگور، سماق، زغال اخته، ازگیل و توت هم از دیگر محصولات این روستا هستند که به صورت خشک شده هم به فروش می‌رسند.
حمام تاریخی جلفا
الان همه ما حتی در کوچک‌ترین خانه‌ها هم یک حمام نقلی داریم. اما در گذشته حمام‌ها عمومی بوده و حداقل هر محله یک حمام عمومی داشته است. اما برای پادشاهان همیشه اوضاع متفاوت بوده و هست! در روستای کردشت شهر جلفا یک حمام عمومی مخصوص پادشاه ساخته شده بود که غیر از شخص پادشاه هیچ کس حق استفاده از آن را نداشت.
این حمام با معماری سنتی فوق‌العاده‌اش در دوران سلطنت شاه عباس صفوی ساخته شد. البته بعدها در دوران سلطنت قاجاریه استفاده از این حمام برای عموم مردم آزاد شد. طبیعی است که چنین حمام قدیمی بعد از چندین سال غیرقابل استفاده شود؛ اما ارزش تاریخی این بنا باعث شد که با کمی بازسازی به یکی از جذاب‌ترین جاهای دیدنی جلفا تبدیل شود.
از ویژگی‌های ظاهری جذاب این بنا که ممکن است تا به حال ندیده باشید، می‌توانیم به سکوی رختکن، راهروهای هشت ضلعی منتهی به خزینه، حوضچه‌های مثلثی شکل آب و گرمخانه چهارستونی آن اشاره کنیم. به غیر از این حمام آثار تاریخی دیگری هم در کردشت وجود دارد که دیدن آن‌ها خالی از لطف نیست. مثلاً مسجد غریب، دیوان خانه، قلعه عباس میرزا و… . حضور پادشاهان در این مکان‌ها باعث شده این تعداد از جاهای دیدنی جلفا یک جا جمع شوند.
سوغات شهر جلفا
از آن جایی که جلفا یکی از شهرهای نزدیک به مرز در کشورمان است، سوغاتی‌های آن هم ترکیبی از سوغات ایرانی و خارجی است! با این تعاریف حالا از جلفا چی بخریم؟ یکی از معروفترین سوغاتی‌های ارمنستان مربای گردو است که در جلفا هم به وفور پیدا می‌شود. زیتون‌های ترکیه که به خاطر اندازه و طعم خوبشان خیلی طرفدار دارند هم در اکثر فروشگاه‌های شهر جلفا فروخته می‌شوند. یکی از خوشمزه‌ترین سوغاتی‌هایی که هر ترک زبانی آن را می‌شناسد، باقلواست. باقلواهایی که در شیرینی فروشی‌های جلفا پخته می‌شوند آنقدر خوشبو هستند که مثل کارتن‌ها شما را به دنبال خودشان می‌کشند. اکثر سوغات جلفا خوراکی‌های خوشمزه‌ای هستند که در همه مراکز خرید و فروشگاه‌های این شهر پیدا می‌شوند.
اجاره خانه در جلفا تبریز و راهنمای اجاره سوئیت و آپارتمان برای اقامت
برای شما پیشنهاد ویژه‌ای داریم. برای اجاره روزانه خانه و سوئیت در جلفا و یا اجاره سوئیت ارزان و آپارتمان مبله می‌توانید از طریق سایت اتاقک اقدام کنید و با گذراندن چند مرحله ساده اتاقک مناسب را در تاریخ مورد نظرتان، با قیمتی مناسب، رزرو کنید. اقامت دلچسبی برای شما آرزو می‌کنیم.
سخن آخر
جلفا شهری است با ترکیبی بینظیر از تاریخ، طبیعت و فرهنگ؛ مقصدی که هر گوشه‌اش حال و هوای خاص خودش را دارد و سفری فراموش‌نشدنی را برایتان رقم می‌زند. از تماشای مناظر چشم‌نواز رود ارس گرفته تا بازدید از کلیساها و بناهای تاریخی، هر لحظه‌اش خاطره‌انگیز است. البته سفر به جلفا فقط دیدن آثار کهن و مناظر طبیعی نیست، بلکه تجربه‌ای از آرامش، لذت و آشنایی با مردمانی مهمان‌نواز و فرهنگی غنی است.
چه برای تعطیلاتی کوتاه برنامه‌ریزی کرده باشید و چه قصد سفری طولانی‌تر داشته باشید، جلفا مقصدی است که زیبایی‌اش هیچ‌گاه تمام نمی‌شود. اگر قصد اقامت در این شهر تماشایی را دارید، می‌توانید برای رزرو محل اقامت به سایت اتاقک مراجعه کنید. در اتاقک انواع اقامتگاه‌ها از سوئیت‌ها و آپارتمان‌های مبله گرفته تا ویلاها و خانه‌های سنتی در دسترس است تا بسته به سلیقه و بودجه‌تان، بهترین گزینه را انتخاب کنید و با خیالی آسوده از سفر خود لذت ببرید.
سوالات متداول درباره جاهای دیدنی جلفا
جلفا کجاست؟
جلفا شهری در شمالغرب ایران و استان آذربایجان شرقی است که در مرز ایران و جمهوری خودمختار نخجوان قرار دارد. این شهر در کنار رود ارس واقع شده و به دلیل موقعیت جغرافیایی خود، ترکیبی از مناظر طبیعی زیبا و آثار تاریخی و مذهبی ارزشمند را در دل خود جای داده است.
بهترین زمان سفر به جلفا چه فصلی است؟
بهار و پاییز بهترین زمان برای سفر به جلفا هستند، زیرا در این فصول هوا معتدل و دل‌پذیر است و مناظر طبیعی شهر و اطراف آن جذاب‌تر به چشم می‌آیند. تابستان نیز مناسب است، اما ممکن است دما در برخی روزها بالا باشد.
جاهای دیدنی طبیعی جلفا کداماند؟
از مهمترین جاذبههای طبیعی جلفا میتوان به رود ارس، آبشار آسیاب خرابه، سد ارس، آبشار ماهاران و پارک ملی کنتال اشاره کرد.
معروفترین اماکن تاریخی و مذهبی جلفا کداماند؟
کلیسای سنت استپانوس، کلیسای چوپان، کلیسای ننه مریم، قلعه کردشت، کاروانسرای خواجه نظر، حمام تاریخی جلفا،زیارتگاه بابا یعقوب، امامزاده محمد و برج دوزال ازجمله معرفترین امکان تاریخی و مذهبی جلفا هستند.
