اسم ترکمن صحرا که می‌آید، تصویری رنگارنگ جلوی چشمانمان نقش می‌بندد. تصویر زنانی با لباس‌های رنگی، صورت‌هایی کمی قرمز، لبخندی روی صورت که انگار به ما میگویند زندگی کوتاه‌تر از آن چیزی است که فکر می‌کنید، پس شاد باشید و بخندید.
ترکمنصحرا منطقه عجیبی است و انگار سحر و جادویی دارد که فقط قوم ترکمن توانستند آن را درک کنند. این خطه ازنظر آب‌وهوا، پوشش گیاهی و حتی تنوع زندگی جانوری با سایر مناطق ایران فرق دارد. فقط کافی است به شهرت اسب‌های ترکمن و صنایع‌دستی آن‌ها فکر کنید تا متوجه شوید که در مورد این منطقه اغراق نکرده‌ایم.
اگر تا به حال به ترکمن صحرا نرفتید ولی دلتان می‌خواهد در مورد این شهر، آداب‌ورسوم، فرهنگ و جاهای دیدنی ترکمن صحرا بیشتر بدانید، با من در این مقاله همراه شوید تا باهم یک سفر مجازی به ترکمن صحرا داشته باشیم.
ترکمن صحرا کجاست؟
ترکمنصحرا منطقهای وسیع در شمال شرق ایران است که از استان گلستان تا خراسان را در برمیگیرد. منطقهای را تصور کنید که شمال آن جمهوری ترکمنستان، غرب آن دریای خزر، جنوب آن کوهپایه‌های جلگه‌ای البرز و شرق آن خراسان است. این منطقه جغرافیایی ترکمنصحرا نام دارد و برخلاف آنچه تصور می‌کنید یک صحرای وسیع نیست، بلکه منطقهای با تنوع جغرافیایی زیاد است که در آن کوه، مرتع، جنگل، سواحل جلگه‌ای و حتی بیابان هم وجود دارد.
برای اجاره ویلا شمال و در شهرهای مختلف ترکمن صحرا می‌توانید از سایت اتاق کمک بگیرید.
تاریخچه ترکمن صحرا
ترکمنصحرا یکی از تاریخی‌ترین نقاط نه‌تنها در ایران بلکه در جهان است. سفالینه‌های کشف‌شده در کاوش‌های باستانی و آثار به‌جا مانده از شهر تاریخی جرجان و چندین مورد دیگر، از قدمت سکونت چندین هزارساله در این منطقه خبر می‌دهند.
ترکمن صحرایی که امروز در ایران می‌شناسیم در گذشته منطقهای بسیار وسیع‌تر بوده که در طول سال‌ها تجزیه شده است. در حال حاضر بخش اعظم ترکمن صحرا در کشور ترکمنستان و سایر قسمت‌های آن در ایران، افغانستان، ازبکستان، تاجیکستان و قزاقستان قرار دارد.
فرهنگ و آداب و رسوم ترکمن صحرا
اکثر مردم ترکمنصحرا ترکمن، مسلمان و اهل مذهب سنتی حنفی هستند. در بخش قبل گفتیم که ترکمن صحرا منطقه وسیعی است که از گلستان تا خراسان را در برمیگیرد. همین موضوع باعث تفاوت‌هایی در فرهنگ ترکمن‌های ساکن در کنار دریای خزر و شرق گلستان با ترکمن‌های ساکن در خراسان شده است.
اکثر ترکمن‌های ایران در شرق دریای خزر زندگی می‌کنند. ترکمن‌ها تا قرن 7 میلادی بخشی از قوم ترک‌ها بودند و بعد از اینکه امپراتوری گوک ترک‌ها نابود شد از این قوم جدا و شاخه‌ای از ترک‌های آسیای میانه به نام اغوز یا غوز را تشکیل دادند.
بیشتر ترکمن‌ها تا اوایل قرن بیستم کوچ‌نشین بودند اما از آن زمان به بعد نسل جدید ترکمن‌ها به شهرها مهاجرت کردند و شهرنشین شدند. زبان مردم این منطقه ترکمنی است که به زبان ترکی استانبولی و ترکی آذربایجان شباهت دارد.
موسیقی در زندگی ترکمن‌ها جایگاه ویژه‌ای دارد و ساز اصلی آن‌ها دوتار ترکمنی است که نوای آن شهرت جهانی دارد. یکی از مراسم خاص اهالی ترکمن که رو به فراموشی است، جشن «آق آش» است. این جشن را وقتی کسی به سن پیامبر اسلام یعنی 63 سالگی برسد، برای او می‌گیرند. تعطیلات نوروز و جشن سال نو هم برای ترکمن‌ها بسیار مهم است و آن را پرشور برگزار می‌کنند.
شهرها و روستاهای ترکمن صحرا
ترکمنصحرا شامل بخش‌های زیادی از استان خراسان و گلستان می‌شود. از مهم‌ترین و معروفترین شهرهای این منطقه می‌توانیم به بندر ترکمن، سیمین شهر، گنبدکاووس، کلاله، آق قلا، نگین شهر، انبار آلوم، گمیش تپه، مراوه تپه، داشلی برون، کمش تپه، منطقه جرگلان و راز در بجنورد و اینچه برون اشاره کنیم.
اقتصاد ترکمن صحرا
پایه اصلی اقتصاد ترکمن‌ها با توجه به اینکه در کدام بخش از این جلگه وسیع زندگی می‌کنند فرق می‌کنند. برای مثال شغل بیشتر ترکمن‌هایی که در شرق دریای خزر و بندر ترکمن زندگی می‌کنند ماهیگیری است. از طرفی ترکمن‌های ساکن در منطقه نیمه‌خشک و بیابانی ترکمنصحرا بیشتر به دامپروی و پروش انواع دام مشغول هستند.
اسب‌های معروف ترکمنی را هم بیشتر ترکمن‌های جنوب گرگان و شرق گنبدکاووس تربیت می‌کنند و به همین خاطر پرورش اسب در این منطقه بسیار رایج است.
آب و هوای ترکمن صحرا
اگر تا این جای این سفر مجازی همراه من بوده باشید، شاید تصور کنید به دلیل نزدیکی ترکمنصحرا به دریای خزر و استان گلستان، آب‌وهوای این منطقه شبیه سایر مناطق شمالی است؛ اما باید بگوییم با توجه به وسعت این منطقه، آب‌وهوای آن در بخش‌های مختلف متفاوت است.
آب‌وهوای ترکمنصحرا در بخش شمالی که شامل مناطقی مثل شمال بندر ترکمن، گنبدکاووس، آق قلا و مراوه تپه می‌شود نیمه‌خشک و نیمه بیابانی است. علت این آب‌وهوا هم این است که این بخش در امتداد صحرای خشک جمهوری ترکمنستان قرار دارد.
آب‌وهوای بخش جنوبی بندر ترکمن و جزیره آشوراده، معتدل و شبیه آب‌وهوای مدیترانه‌ای است. هر چه به غرب منطقه ترکمنصحرا هم نزدیک‌تر شویم آب‌وهوا معتدل‌تر می‌شود. با این اوصاف حتماً دیگر خودتان حدس زده‌اید که آب‌وهوای شرق و شمال شرق این خطه گرم و خشک است.
بهترین زمان سفر به ترکمن صحرا
بهترین زمان سفر به ترکمنصحرا به این عامل بستگی دارد که می‌خواهید به کدام بخش از این منطقه وسیع سفر کنید. تنوع آب‌وهوایی مناطق مختلف ترکمنصحرا، بازه‌های زمانی متفاوتی را پیش روی شما قرار می‌دهد.
فصل بهار و بهخصوص فروردین و اردیبهشت، اواخر تابستان تا اواسط پاییز بهترین زمان سفر به ترکمن صحرا است. بازه‌هایی از سال که می‌توانید طبیعت شگفت‌انگیز این منطقه را در اوج شکوهش ببینید.
جاهای دیدنی ترکمن صحرا
منطقه ترکمنصحرا شامل بخش وسیعی از شمال شرق ایران می‌شود و برای اینکه بتوانیم در این سفر مجازی از بیشتر جاهای دیدنی ترکمن صحرا دیدن کنیم، بهتر است مناطق مختلف آن را از یکدیگر جدا کنیم و سفرمان را از غرب این منطقه شروع و با بازدید از جاهای دیدنی شرق ترکمنصحرا تمام کنیم.
قبل از اینکه سراغ معرفی جاهای دیدنی ترکمن صحرا برویم در ذهنتان یک موسیقی محلی ترکمن با نوای دوتار پخش کنید و تصور کنید در طول مسیر، مردمان ترکمن با لباس‌های رنگارنگ محلی‌شان برای شما دست تکان می‌دهند.
بندر ترکمن
بندر ترکمن معروفترین جای دیدنی غرب ترکمنصحرا در استان گلستان و مرکز شهرستان ترکمن است. تا سال‌ها پیش، بندر ترکمن 3 اسکله داشت، اما در حال حاضر تنها بقایایی از آن‌ها باقی مانده است.
این بندر در زمان رضاشاه پهلوی تأسیس شد و یکی از اولین بنادر ایران است که به خطوط راه‌آهن متصل می‌شود. بندر ترکمن از طریق راه‌آهن سراسری ایران به طول 1400 کیلومتر دریای خزر را به بندر امام خمینی در خلیج‌فارس وصل می‌شود.
جزیره آشورا ده
یکی از مهم‌ترین بخش‌های بازدید از بندر ترکمن، بازدید از بزرگ‌ترین و تنها جزیره ایرانی دریای خزر یعنی جزیره آشوراده است. جزیره‌ای بی‌نظیر که زیستگاه جانورانی مثل فلامینگو، انواع قو، پلیکان، شغال، روباه و … است. سال‌ها پیش ببرهای معروف مازندران هم در این جزیره زندگی می‌کردند.
منطقه شکار ممنوع صوفیکم
منطقه شکارممنوع صوفیکم که از جاده آق قلا شروع می‌شود، یکی دیگر از جاهای دیدنی بندر ترکمن است که زیستگاه پرندگان نادر یا کم یابی مثل اردک سرسفید و عقاب دریایی دم‌سفید است.
این پرندگان منحصربه‌فرد در فصل زمستان از کشورهای اروپایی و آفریقایی، چین، هند و ترکمنستان به این تالاب مهاجرت می‌کنند. علاوه بر این در این منطقه گونه‌های کم یابی از روباه ترکمن و حشره‌خوار کوتوله که کوچک‌ترین پستاندار ایرانی است هم زندگی می‌کنند.
روستای قره قاشلی
نمی‌شود به بندر ترکمن سفر کرد و به یکی از معروفترین مجموعه‌های اسب‌دوانی که در روستای قره قاشلی است سر نزد. در این روستا هرساله مسابقاتی در فصل بهار و پاییز به نام کورس بهاره و پاییزه برگزار می‌شود.
اگر فیلم‌ها و سریال‌های قدیمی را دیده باشید حتماً می‌دانید که تماشای مسابقات اسب‌سواری یکی از تفریحات اعیانی محسوب می‌شد. اگر طرفدار این مسابقات هستید یا می‌خواهید برای اولین بار این تفریح را تجربه کنید، حتماً در زمان برگزاری مسابقات خودتان را به بندر ترکمن و روستای قره قاشلی برسانید. روستای قره قاشلی در اواسط جاده بندر ترکمن به گرگان قرار دارد.
آبشار کبودوال
آبشار کبودوال یکی از معروفترین جاهای دیدنی ترکمنصحرا و استان گلستان است. این آبشار تنها آبشار تمام خزه‌ای در ایران است که در جنگل‌های هیرکانی استان گلستان قرار دارد. برای رسیدن به این آبشار کافی است به روستای علی‌آباد کتول بروید و 10 کیلومتر به سمت جنوب شرقی حرکت کنید.
این منطقه 7 آبشار دارد که آبشار کبودوال آبشار اصلی آن است. چشمه بالای آبشار هفتم، سرچشمه آب این آبشارها است.
بهترین زمان بازدید از تنها آبشار خزه‌ای ایران، بهار و تابستان است و برای رسیدن به آن کافی است بعد از وارد شدن به پارک جنگلی، حدود 20 دقیقه پیاده‌روی کنید.
شهر آق قلا
از بندر ترکمن به سمت شمال شرق که حرکت کنیم، در 40 کیلومتری شرق این بندر به سمت گرگان به شهر آق قلا می‌رسیم. اولین جاذبه آق قلا رودخانه گرگان رود است که از میان شهر می‌گذرد و به‌نوعی آن را به دو بخش تقسیم کرده است.
پل خشتی
پل خشتی یکی از جاهای دیدنی شهر آق قلا است که در زمان صفوی ساخته شده است؛ البته قدمت پایه‌های این پل که روی رودخانه گرگان قرار دارد به دوران ساسانیان برمی‌گردد. یکی از قدیمی‌ترین تصاویر ثبت‌شده از این پل، زمانی است که ناصرالدین‌شاه به این شهر سفر کرده بود. در این عکس دو مناره هم کنار پل وجود دارد که متأسفانه در حال حاضر از بین رفته‌اند.
دیوار بزرگ گرگان یا دیوار قزل آلان
اگر از آن دسته افرادی هستید که با تماشای بقایای به جامانده از یک بنای تاریخی قلبتان می‌شکند و افسوس می‌خورید، بهتر است سراغ بازدید از این دیوار نروید؛ چراکه در حال حاضر تنها مخروبه‌هایی از آن باقی مانده است.
دیوار قزل آلان یا دیوار بزرگ گرگان به دیوار اسکندر هم معروف است و به عقیده بسیاری از تاریخ‌نگاران توسط انوشیروان ساسانی ساخته شده است. این دیوار از جنوب رود اترک شروع می‌شود و به دلیل از بین رفتن بنا پایان آن مشخص نیست.
مقبره خالد نبی
مقبره خالد نبی یکی از جاذبه‌های مذهبی و تاریخی در منطقه ترکمنصحرا و 90 کیلومتری شمال گنبدکاووس است. برای بازدید از این مقبره باید خودتان را به قله گوگجه داغ برسانید. به همین خاطر بهتر است برای تماشای این مقبره کفش مناسب بپوشید تا بتوانید مسیر قله را تا انتها ادامه دهید و از تماشای کوه‌های جمهوری ترکمنستان در منطقه مرزی محروم نشوید.
مقبره خالد نبی آرامگاه خالدبن سنان یکی از پیامبران غیر اولوالعزم است که در دوران ساسانیان برای فرار از دست دشمنانش به این منطقه پناه آورده بود.
گورستان سنگی
در تپه‌های شرقی آرامگاه خالد نبی، گورستانی عجیب‌وغریب وجود دارد. علت عجیب بودن این گورستان سنگ‌قبرهایی پراکنده با شمایلی عجیب و سیاه‌رنگ است.
به عقیده مورخان قدمت این گورستان به دوران پارینه‌سنگی برمی‌گردد، اما مدارک و اسنادی در مورد ساکنان این منطقه و افراد دفن شده در دست نیست. با این حال این گورستان به دلیل قدمت و ظاهر خاصش در سال 1395 در فهرست آثار ملی و به عنوان محوطه باستان‌شناسی به ثبت رسید.
گنبدکاووس
شهرستان گنبدکاووس یکی از شهرستان‌های سرزمین ترکمنصحرا است که قدمت سکونت در آن به 6 هزار سال قبل برمی‌گردد. در گنبد کاووس و اطراف آن جاهای دیدنی زیادی وجود دارد که در ادامه با تعدادی از آن‌ها آشنا می‌شوید:
برج گنبد قابوس
گنبد قابوس یکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی ترکمنصحرا در منطقه گنبدکاووس است. این گنبد درواقع برجی 15 متری است که به‌محض ورود به باغ ملی شهر گنبدکاووس توجه شما را جلب می‌کند.
گنبد قابوس، بلندترین برج تمام آجری جهان است و مقبره پسر وشمگیر شمس معالی یعنی قابوس است. برج گنبد قابوس یک برج پنج‌ضلعی است که در سال 397 قمری ساخته شد. دورتادور این گنبد که ساخت آن 5 سال طول کشید، کتیبه‌هایی به خط کوفی وجود دارد. اگر به فهرست میراث تاریخی جهانی نگاه کنید، حتماً نام برج گنبد قابوس را می‌بینید و به آن افتخار خواهید کرد.
تالاب آلما گل
تالاب آلما گل یکی از جاذبه‌های طبیعی در شهر تاریخی گنبد کاووس است. این تالاب در شمال جاده گرگان به اینچه برون و در نزدیکی مرز ایران و ترکمنستان قرار دارد. در گویش ترکمن تالاب آلما گل به معنای دریاچه سیب است و احتمالاً به این خاطر به این نام معروف است که آب آن نسبت به تالاب‌های اطرافش شوری کمتری دارد.
یکی از مناظر دیدنی در این تالاب، پوشش نی‌ها در حاشیه آن و جنگل گز در ضلع جنوبی تالاب است. تالاب آلما گل یک دریاچه تقریباً چهارضلعی با مساحت 207 هکتار است که عمق آن در قسمت‌های مختلف فرق می‌کند.
تپه‌های باستانی شیروان
در حوالی بخش مرکزی شهرستان گنبدکاووس روستایی ترکمن نشین به نام بی‌بی شیروان وجود دارد. علت معروف بودن این روستا و قرار گرفتن آن در فهرست جاهای دیدنی ترکمن صحرا تپه‌های باستانی این روستا است.
قدمت تپه‌های شیروان به هزار سال قبل از میلاد مسیح می‌رسد و این قدمت را سفال‌های قرمز و لعاب‌دار کشف‌شده در این منطقه به مورخان گفته‌اند. این تپه‌های باستانی 450 متر مساحت و 10 متر ارتفاع دارند که در فهرست آثار ملی هم ثبت شده‌اند.
مراوه تپه
این سفر مجازی و بازدید از جاهای دیدنی ترکمن صحرا را به سمت شرق و نزدیک استان خراسان شمالی که ادامه دهیم به مراوه تپه می‌رسیم. در شهرستان مراوه‌تپه می‌توانید از جاهای دیدنی زیر بازدید کنید:
آرامگاه مختومقلی فراغی
آرامگاه یکی از شاعران و عارفان معروف ترکمن، مختومقلی فراغی فرزند یکی دیگر از شاعران ترکمن یعنی دولت محمد آزادی در مراوه‌تپه قرار دارد. ترکمن‌ها برای این اشخاص احترام زیادی قائل هستند و به همین خاطر به این آرامگاه توجه ویژه‌ای دارند.
آرامگاه این شاعر نامدار ترکمن در 30 کیلومتری غرب شهر مراوه است و هرسال در ماه اردیبهشت مراسم بزرگداشت این عارف مشهور با حضور مهمانان خارجی و داخلی برگزار می‌شود.
مدرسه سید قلیچ ایشان
مدرسه سید قلیچ ایشان اولین حوزه علمیه ترکمن‌های ایران است که در سال 1221 هجری قمری توسط شخص قلیچ ایشان در روستای کریم ایشان ساخته شده است. قدمت این بنا و اهمیت آن باعث شد که این مدرسه در سال 1354 به فهرست آثار ملی ایران اضافه شود.
قیزلر قلعه یا قلعه دختران
قیزلر قلعه تنها قلعه صخره‌ای منطقه ترکمنصحرا است که در جنوب شرقی مراوه‌تپه و نزدیکی روستای یکه چنار قرار دارد. اگر در مسیر جاده‌ای آسفالته و شنی در فاصله 10 کیلومتری از مرکز شهر مراوه حرکت کنید به دامنه‌های جنوبی کوه حاجی داغ می‌رسید. دامنه‌های کوه طبیعت چشم‌نوازی دارد که می‌توانید طول مسیر نسبتاً سخت رسیدن به قلعه، از تماشای آن‌ها لذت ببرید.
به گفته بومی‌ها این قلعه که در دل کوه است، در زمان جنگ جهانی اول و دوم محل در امان نگه‌داشتن دختران و زنان از دست دشمنان بود. به همین خاطر به آن قلعه دختران هم میگویند و شبیه غار است.
سوغات و صنایع دستی ترکمن صحرا
در سرزمین وسیع ترکمنصحرا اقوام مختلفی زندگی می‌کنند که هرکدام از آن‌ها فرهنگ خاص خودشان را دارند. وسعت این منطقه در کنار تنوع قومی و فرهنگی آن باعث شده که سوغات و صنایع دستی ترکمن صحرا خاص و منحصربه‌فرد باشد.
یکی از معروفترین سوغاتی‌های ترکمنصحرا لباس‌های محلی ترکمن مثل شال، روسری‌های خوش‌نقش‌ونگار و کلاه پشمی معروف مردان ترکمن یعنی تلپک است. قالی‌بافی و گلیم‌بافی هم از قدیمی‌ترین و اصیل‌ترین صنایع‌دستی خطه ترکمنصحرا است که گویای هنر و فرهنگ خاص مردم ترکمن است. یکی دیگر از هنرهای مردم ترکمن بافت قارچین یا پشتی است که نقش و نگاری شبیه قالی دارد.
زیورآلات ترکمن، ابریشم‌بافی، سوزن‌دوزی، صنایع چوبی و نمدمالی هم در بین مردم ترکمن رایج است و گزینه‌های خوبی به عنوان یادگاری و سوغاتی هستند.
برای سوغات خوراکی هم کافی است به بازارهای روز ترکمنصحرا سر بزنید و از محصولات تازه دامی مثل شیر بز یا شیرینی اکمک یا چلفک، نان قاوورتماچلی چوروک و … یک سوغاتی خوشمزه با خود به منزل بیاورید.
غذاهای محلی ترکمن صحرا
یکی از بخش‌های هیجان‌انگیز و وسوسه کننده هر سفری، امتحان کردن غذاهای محلی است. خطه پهناور ترکمنصحرا هم به خاطر تنوع فرهنگ و آب‌وهوا، غذاهای محلی متنوعی دارد. تورکمن پلو یا در گویش محلی چکدرمه یکی از معروفترین و قدیمی‌ترین غذاهای محلی ترکمنصحرا است.
هلی آش، آش ماست، اسبه آش، کپور کله، نخود پلو، ماش پلو، نان اکمک، شیرینی قاتلاما و انواع بورک از دیگر غذاهای محلی ترکمن صحرا است که اگر در سفر به این خطه آن‌ها را امتحان نکنید در حق خودتان کوتاهی کردید.
رستورانهای ترکمن صحرا
اگر در این سفر مجازی بخش قبل را خواندید، پس آماده‌اید که با رستورانهای ترکمنصحرا آشنا شوید. تعداد رستورانهای این منطقه بسیار زیاد است و در این مقاله تنها به 4 مورد از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
1. رستوران پردیس
رستوران پردیس یکی از رستورانهای شناخته‌شده ترکمنصحرا است. این رستوران در جاده بندر ترکمن-قمیش تپه قرار دارد و در آن می‌توانید انواع غذاهای سنتی ایرانی مثل خورش قیمه، کباب و … را در کنار غذاهای محلی ترکمن نوش جان کنید.
آدرس: استان گلستان، خواجه نفس، جاده بندرترکمن-گمیش تپه
2. رستوران کاسپین
معروفترین منطقه ترکمنصحرا، بندر ترکمن است و به همین خاطر تعداد رستورانهای این منطقه بیشتر از سایر بخش‌ها است. رستوران کاسپین در بندر ترکمن رستورانی معروف است که در آن انواع غذاهای دریایی، بورک محلی، آش محلی، جوجه‌کباب، کباب‌کوبیده و سایر غذاهای محلی ترکمنصحرا سرو می‌شود.
آدرس: استان گلستان، بندر ترکمن، خیابان جمهوری اسلامی، بین جمهوری 16 و 18
3. رستوران و آشپزخانه بغدادی
رستوران و آشپزخانه بغدادی یکی دیگر از رستورانهای بندر ترکمن است که در آن انواع غذاهای محلی مثل چکدرمه با گوشت بره، کباب‌کوبیده، چلو جوجه‌کباب و … سرو می‌شود. اگر دوست دارید در طول سفر، غذای محلی را در اقامتگاهتان نوش جان کنید می‌توانید از آشپزخانه بغدادی غذا را تهیه و آن را کنار همسفرانتان میل کنید.
آدرس: استان گلستان، بندر ترکمن، بلوار شهید آرخی
در اسکله و ساحل بندر ترکمن هم تعدادی رستوران محلی وجود دارد که می‌توانید در آن‌ها یک وعده غذای محلی یا سنتی نوش جان کنید.
4. رستوران برکت
اگر در سفر به خطه ترکمنصحرا به گنبدکاووس رفتید، می‌توانید برای صرف یک وعده غذا به رستوران برکت بروید. در آشپزخانه این رستوران انواع بورک، چکدرمه، نان‌های محلی در کنار چاشنی‌هایی مثل بورانی، سالاد، ترشی و … تهیه می‌شود.
آدرس: استان گلستان، گنبدکاووس، خیابان جمهوری نرسیده به باغ ملی
مراکز خرید ترکمن صحرا
سوغات و صنایع‌دستی ترکمن‌ها شهرت بین‌المللی دارد و چه چیزی از این مهم‌تر که در برنامه سفر به ترکمنصحرا، گردش در مراکز خرید در اولویت برنامه‌ریزی قرار بگیرد.
بازارهای روز و دائمی ترکمنصحرا نه‌تنها یکی از معروفترین مراکز خرید این خطه به‌حساب می‌آیند بلکه گردش و گشت‌وگذار در آن‌ها یک جاذبه توریستی هم محسوب می‌شود.
بازار مرزی بندر ترکمن معروفترین مرکز خرید ترکمنصحرا است که با مرکز بندر ترکمن تنها 15 دقیقه فاصله دارد. در این بازار می‌توانید انواع صنایع‌دستی و سوغات ترکمنصحرا را از غرفه دارانی که لباس‌های محلی خودشان را می‌پوشند و با گویش شیرینشان با شما صحبت می‌کنند خریداری کنید.
دوشنبه‌بازار بندر ترکمن، مجتمع تجاری ستاره اسکله، بازار روس‌های گنبدکاووس، بازارچه مرزی اینچه برون، شنبه‌بازار سیمین شهر، سه‌شنبه‌بازار خواجه نفس، پنجشنبه‌بازار آق قلا، چهارشنبه‌بازار گمیشان و … از دیگر مراکز خرید سرزمین ترکمنصحرا هستند.
اقامت در ترکمن صحرا
اولین دغدغه هر مسافری در سفر این است که کجا اقامت کند. ترکمنصحرا هم همان‌طور که بارها در این مقاله گفتیم منطقه وسیعی است و بهتر است قبل از سفر، محل اقامت خودتان را با کمک اتاقک رزرو کنید تا در زمان و هزینه سفر صرفه‌جویی کرده باشید.
اگر می‌خواهید از کل منطقه ترکمنصحرا دیدن کنید می‌توانید با یک برنامه‌ریزی درست، چند اقامت گاه در مناطق مختلف رزرو کنید (مثل اجاره روزانه خانه و ویلا در بندر ترکمن) تا نگرانی اصلی خود در سفر به این خطه را برطرف کرده باشید.
در سرزمین ترکمنصحرا اقامتگاه‌های مختلفی مثل خانه‌های روستایی، اقامتگاه‌های بومگردی، آپارتمان، سوئیت و … در بخش‌های مختلف وجود دارند که با توجه به بودجه و سلیقه می‌توانید از بین آن‌ها یکی را انتخاب کنید. کلبه‌های جنگلی گرگان، اقامتگاه‌های اطراف آق قلا و هزار ده هم انتخاب خوبی برای اجاره اقامتگاه در منطقهای خوش آب‌وهوا هستند.
راههای دسترسی به ترکمن صحرا
ترکمن صحرا از آن مناطق دیدنی ایران است که برای رسیدن به آن می‌توانید از مسیر زمینی و هوایی استفاده کنید.
سفر به ترکمن صحرا با خودروی شخصی
برای رسیدن به ترکمنصحرا مسیرهای مختلفی پیش روی شما است. اگر از تهران عازم ترکمنصحرا هستید، بهترین مسیر جاده فیروزکوه به سمت ساری است. بعد از اینکه از ساری گذشتید، از شهرهای نکا، بهشهر، گلوگاه و نوکنده عبور می‌کنید تا به بندر گز برسید. 20 کیلومتر بعد از بندر گز به بندر ترکمن یعنی دروازه ورود به ترکمنصحرا خواهید رسید.
جاده گیلان- مازندران بهترین مسیر برای کسانی است که می‌خواهند از شمال یا شمال غرب ایران به بندر ترکمن برسند. برای ساکنین شرق و شمال شرق ایران هم مسیر مشهد-قوچان-کلاله یا مسیر نیشابور-سبزوار-شاهرود بهترین مسیر برای رسیدن به گرگان و بعد بندر ترکمن است.
سفر به ترکمن صحرا با قطار
اگر تصمیم گرفتید با قطار به ترکمنصحرا سفر کنید باید به شما وعده یک مسیر چشم‌نواز و منحصربه‌فرد را بدهیم. مسیر ریلی پیش روی شما برای سفر به ترکمنصحرا، خط راه‌آهن تهران-گرگان است که خودش یکی از جاذبه‌های دیدنی سفر به ترکمنصحرا محسوب می‌شود بهخصوص زمانی که از پل ورسک رد می‌شوید.
سفر به ترکمن صحرا با هواپیما
سفر با هواپیما یکی از سریع‌ترین و درعین‌حال گران‌ترین روش‌های سفر است. اگر می‌خواهید با هواپیما به ترکمنصحرا بروید نزدیک‌ترین فرودگاه مقصد به ترکمن صحرا فرودگاه نکا و فرودگاه گرگان است.
نکاتی که در سفر به ترکمن صحرا لازم است بدانید
در فرهنگ ما ایرانی‌ها سفر کردن تفریحی است که شروعش با خودمان است اما اگر به بعضی نکات ساده اما مهم توجه نکنیم ممکن است طول سفر یا پایان آن مطابق برنامه پیش نرود.
در ادامه فهرستی از مهم‌ترین نکات در سفر به ترکمنصحرا را آماده کردیم که می‌توانید از آن‌ها برای برنامه‌ریزی سفر به این منطقه استفاده کنید:
- حتماً قبل از سفر با خودروی شخصی، از سلامت خودرو مطمئن شوید. ماشینتان را پیش یک کارشناس ببرید تا وضعیت ترمزها، روغن، لاستیک و… را بررسی کند.
- قبل از سفر وضعیت جاده‌ها از ترافیک گرفته تا آب‌وهوا را بررسی کنید تا خدای‌نکرده مشکلی برای شما پیش نیایید.
- اقامتگاه موردنظرتان را از قبل رزرو کنید.
- چند بطری آب‌معدنی، غذای سرد یا کنسرو شده در خودرو داشته باشید.
- اگر تعامل با دیگران برایتان سخت است، در سفر ریلی یک کوپه کامل بگیرید.
- با توجه به فصل سفر، لباس و کفش مناسب همراه داشته باشید.
- فهرستی از مهم‌ترین جاهای دیدنی تهیه و برای بازدید از آن‌ها برنامه‌ریزی کنید.
- در سفر ریلی یا هوایی، بلیت خود را از چند هفته قبل خریداری کنید.
- یکی از دوستان یا اقوامتان را در جریان سفر خود بگذارید تا اگر مشکلی پیش آمد بتواند به شما کمک کند.
- اگر حساسیت غذایی دارید هر غذایی را امتحان نکنید یا بدون تعارف در مورد همه مواد تشکیل‌دهنده غذا از آشپز سؤال کنید.
- قبل از بازدید از جاهای تاریخی با آن‌ها تماس بگیرید تا از ساعت کاری آن‌ها مطلع شوید.
سوالات متداول درباره ترکمن صحرا
ترکمن صحرا کجاست؟
ترکمن صحرا منطقهای وسیع در شمال شرق ایران است که از استان گلستان تا خراسان را در برمیگیرد.
بهترین زمان سفر به ترکمن صحرا کی است؟
بهترین زمان سفر به ترکمن صحرا فصل بهار و بهخصوص فروردین و اردیبهشت، اواخر تابستان تا اواسط پاییز است.
معروفترین جاهای دیدنی ترکمن صحرا کدامند؟
بندر ترکمن، گنبد قابوس، جزیره آشوراده، روستای قره قاشلی، مقبره خالد نبی، تپه‌های باستانی شیروان، آبشار کبودوال، پل خشتی، گورستان سنگی، تالاب آلماگل
معروف ترین رستوران های ترکمن صحرا کدامند؟
رستوران برکت، رستوران پردیس، رستوران کاسپین، رستوران و آشپزخانه بغدادی
چطور به ترکمن صحرا برویم؟
راههای دسترسی به ترکمنصحرا برای سفر با قطار مسیر ریلی تهران-گرگان، برای سفر با هواپیما فرودگاه نکا و فرودگاه گرگان و برای سفر با خودروی شخصی جاده فیروزکوه-ساره برای ساکنین تهران، جاده گیلان-مازندران برای ساکنین شمال و شمال غرب و مسیرهای مشهد-قوچان-کلاله یا نیشابور-سبزوار-شاهرود هستند.
سلام و عرض ادب خدمت سرکار خانم افجه.
همین ابتدا ازتون بابت توصیف زیبای دشت تورکمن‌صحرا تشکر میکنم. منم خودم یه تورکمنم وقتی مقاله‌تون رو خوندم خیلی هیجان‌زده شدم که چقدر نکته‌بینانه همه‌چی‌رو توضیح دادید. آرزوی موفقیت دارم در مسیری که پیش گرفتید.
سپاس از شما.😊🌱
سلام، ممنون از شما و زمانی که برای مطالعه مقاله و ارسال دیدگاه پرمهرتون گذاشتید. خوشحالم که از مقاله راضی بودید.
سلام و خسته نباشید به شماي که منطقه ی ترکمن صحرا رو بی کم و کاستی و قنج و منج و جمع و جور تعریف کردی، جانین ساغجا بولسون(سلامت باشید)
سلام، ممنون از شما و پیام پر مهرتون. خوشحالم که دوست داشتید.