همه چیز درباره دریاچه گهر | نگین فیروزه‌ای در لرستان

لرستان سرزمین مورد علاقه دوستداران طبیعت است. سرزمینی پر از شگفتی و زیبایی که می‌تواند هربار با پدیده‌ای نو، میخکوب‌تان کند. دریاچه گهر از همان جاذبه‌هاست. سرزمینی پر از رنگ لاجوردی که میان کوه‌هایی ستبر پنهان شده است. گهر برای آن‌هایی است که اهل پیاده‌روری، کمپ و کسب آرامش از طبیعت هستند. اگر دوست دارید این دریاچه دوست‌داشتنی را بیشتر بشناسید و برنامه‌ای برای سفر به آن ترتیب دهید، این مقاله از اتاقک به کارتان خواهد آمد.

دریاچه گهر کجاست؟

دریاچه زیبای گهر یکی از جاذبه‌های گردشگری استان لرستان و شهرستان دورود است. از بزرگ‌ترین دریاچه‌های دائمی آب شیرین ایران، که در 35 کیلومتری جنوب شرقی شهر دورود در سمت غرب اشترانکوه، جنوب گردنه پنبه کال و تنگه تپله و شمال شرقی کوه سرسبز قرار گرفته است. گهر 2360 متر از سطح دریا ارتفاع دارد و به همین دلیل، از مرتفع‌ترین دریاچه‌های ایران نیز محسوب می‌شود. این دریاچه شامل دریاچه‌های گهر علیا (کوچک) و گهر سفلی (بزرگ) است. مساحت آن نیز حدود 100 هکتار برآورد شده است. عرض دریاچه گهر بزرگ بین 400 تا 800 متر و طول آن 1800 متر و عمق بین 4 تا 28 متر می‌باشد. در نتیجه برای قایق‌سواری یا دیگر ورزش‌های آبی باید با تجهیزات کافی اقدام کنید.

این دریاچه کوچک نیز با وسعت تقریبی پنج هکتار حدود دو کیلومتر با گهر بزرگ فاصله دارد. این دریاچه به احتمال زیاد بر اثر یک زلزله بزرگ به وجود آمده و بر روی گسل اصلی زاگرس امروزی قرار دارد؛ بنابراین احتمالاً در اثر حرکت و رویداد گسل زمین لغزش، شکل گرفته است. آب دریاچه از طریق رودخانه‌ تاپله تامین می‌شود که آبی زلال و بسیار خنک دارد. این رود ابتدا به دریاچه کوچک و سپس به فاصله کوتاهی به دریاچه بزرگ گهر می ریزد.

اگر می‌خواهید درباره جاهای دیدنی دورود لرستان بیشتر بدانید؛ حتما این مقاله را بخوانید.

آب‌وهوای دریاچه گهر

شهرستان دورود و دریاچه گهر از مناطق سردسیر و کوهستانی به شمار می‌آیند. آب‌وهوای این منطقه از مهر ماه تا اردیبهشت، دارای درجه حرارت بسیار اندک است. درطول تابستان و در طی روز هوا آفتابی و گرم، اما درشب‌ بسیار سرد خواهد بود. تفاوت دمایی بین فصول و همین‌طور بین روز و شب نیز بسیار زیاد است. از سوی دیگر قرار گیری در غربی‌ترین دامنه‌های رشته‌کوه زاگرس، باعث افزایش میزان بارش‌های جوی و برف فراوان می‌شود. در فصل‌های سرد سال سطح دریاچه یخ می‌زند و سبب ایجاد منظره‌های بسیار زیبا و خیره‌کننده می‌گردد.

بهترین فصل سفر به دریاچه گهر

بهترین زمان برای بازدید از دریاچه گهر از اواسط اردیبهشت تا تیرماه است که دریاچه و مسیرهای پیاده‌روی زیبا و سرسبز هستند. اما در بیشتر موارد بازدید از دریاچه تا اواسط خرداد مجاز نیست. آب دریاچه نیز بسیار شفاف است به‌طوری که در برخی جاها امکان دیدن کف آب و حتی رفت‌‌وآمد ماهی‌ها نیز وجود دارد. بازتاب نور خورشید به خاطر شفافیت آب سبب شده که آب به‌ رنگ فیروزه‌ای درآید.

به همین دلیل، به نگین فیروزه‌ای اشترانکو معروف است. به یاد داشته باشید، پیش از سفر حتما وضعیت آب‌وهوا را بررسی کنید و با خودتان کلاه، عینک آفتابی، کرم ضدآفتاب، صندل و کفش مناسب پیاده‌روی نیز ببرید. ضمنا برای اجاره ویلا دورود می‌توانید از سایت اتاقک کمک بگیرید.

امکانات دریاچه گهر

در اطراف دریاچه، کمپ اداره محیط‌زیست، سرویس‌بهداشتی، کلانتری، سیستم روشنایی و آب آشامیدنی وجود دارد. البته در فصل‌های شلوغ و زمانی که گردشگران بسیاری به سمت گهر می‌روند، این امکانات خیلی کافی به‌نظر نمی‌رسد. از سوی دیگر اینجا فروشگاه و سوپرمارکت مجهزی ندارد. در نتیجه اگر نیاز به مواد غذایی  دارید باید حتما پیش از پارکینگی که ماشین را در آن گذاشته‌اید، خریدهایتان را انجام دهید.

جاذبه‌های گردشگری اطراف دریاچه گهر

اگر به کوهنوردی علاقه دارید، امکان صعود به قله‌های اشترانکوه در اطراف دریاچه وجود دارد. این کوه به آلپ ایران شهرت دارد و یکی از قله‌های برجسته جهان نیز هست. ارتفاع اشترانکوه بیش از 4150 متر است و یکی از رفیع‌ترین قله‌های ایران نیز می‌باشد.

علاوه‌بر این، دریاچه زیبا گهر، یکی از بهترین مکان‌ها برای صید قزل‌آلا است. ماهی‌های قزل‌آلای رنگین‌کمان، قزل‌آلای خال قرمز و سیاه‌ماهی، در این دریاچه زندگی می‌کنند. البته توجه داشته باشید که تا اواسط ماه خرداد ماهی‌گیری در این دریاچه ممنوع است. گردشگرانی که صرفا برای ماهیگیری به سوی این دریاچه در لرستان سفر می‌کنند، بهتر است برای روزهای آخر تابستان برنامه‌ریزی کنند. قایق‌سواری، امکان اسکی روی آب، دیدن حیات وحش، گردش در اطراف رودخانه‌ها و سواحل آن، از جاذبه‌های جذاب این منطقه است. پوشش گیاهی منطقه و اطراف دریاچه بسیار غنی بوده و بیش از 600 گونه را در بر می‌گیرد. 68 گونه از این تعداد، اندمیک منطقه هستند و فقط در این منطقه می‌رویند.

از گونه‌های گیاهی می‌توان به گردو، کیکم، اُرس، محلب، بادام کوهی، آویشن، کوهی، شیرخشت لرستانی، لاله واژگون، آلاله، پونه اشترانکوهی نام برد. اطراف دریاچه محل زندگی پستاندارانی مانند، پلنگ ایرانی، خرس قهوه‌ای، کفتار، گرگ، گربه‌وحشی، گربه جنگلی، سمورسنگی، روباه معمولی، ول برفی، سنجاب ایرانی، سنجابک درختی سیاهگوش و… نیز است. اگر اهل پرنده‌نگری هستید، در اطراف دریاچه گهر می‌توانید هما، عقاب شاهی، عقاب طلایی، دال، کرکس مصری، بالابان، شاهین و کوکو را ببینید.

علاوه‌بر این‌ها، گرزه مار، مار پلنگی، سوسمار زاگرس، افعی شاخدار، مار قیطانی، آگامای قفقازی، بزمجه بیابانی، جکوی پلنگی غربی و… در کوه‌ها و محیط‌های اطراف گهر، زندگی می‌کنند. به همین دلیل اگر عاشق حیوانات، پرندگان و خزندگان باشید، گهر برایتان مثل یک بهشت است.

چگونه به دریاچه گهر برویم؟

فاصله خرم آباد تا دریاچه گهر 120 کیلومتر و فاصله دورود تا دریاچه 35 کیلومتر است. دریاچه دیدنی گهر در پشت اشترانکوه قرار دارد؛ بنابراین برای رسیدن به آن باید کوه را دور زد که از دو مسیر الیگودرز و دورود امکان‌پذیر است. اگر از الیگودرز به گهر بروید راه الیگودرز تا دریاچه گهر سه ساعت و نیم راه ماشین رو و یک ساعت و نیم راه پیاده دارد. این مسیر کوهستانی‌تر از مسیر دورود است؛ بنابراین، برای طی کردن مسیر ماشین‎رو، حتما باید ماشین‌ مناسب و شاسی‌بلند داشته باشید. از شهرستان الیگودرز حرکت کرده و مسیر ۶۵ کیلومتری ماشین رو را ادامه دهید.

روستاهای جوشان، ززم، برم، خان آباد و چشمه پر سر راهتان قرار دارند. بعد از این روستاها، دشت بزرگی که در اردیبهشت پوشیده از لاله‌های واژگون است، پیش رویتان قرار می‌گیرد. به تپه تاپله می‌رسید، اینجا ماشین را در پارکینگ بگذارید و ۷ کیلومتر باقی‌مانده را پیاده بروید. از این نقطه تا گردنه پنبه کار حدود 4.5 کیلومتر سربالایی است و در ادامه 2.5 کیلومتر سرپایینی تا کف دره را پیش‌رو دارید. ادامه مسیر تا دریاچه دارای یک شیب نسبتا ملایم است. در نزدیکی‌های دریاچه به گردنه‌ای با نام خدا قوت می‌رسید که مسیری سربالایی را پیش‌روی شما قرار می‌دهد.

اولین روستا، روستای طیان است و بعد به دریاچه می‌رسید. ابتدا به دریاچه کوچک گهر می‌رسید و سپس در مسیر و با حدود 40 دقیقه پیاده‌روی به دریاچه دیدنی گهر بزرگ روبه‌رو می‌شوید. ممکن است روی نقشه ببینید که مسیر الیگودرز کوتاه‌تر است ولی برخی می‌گویند چندان امنیت ندارد. مسیر دورود در برخی نقاط تا حدودی صعب‌العبور است، اما وجود پارکینگ و امنیت کافی و کمپ محیط بانی باعث شده تا اکثر گردشگران این مسیر را به عنوان مسیر اصلی، برای رسیدن به دریاچه گهر انتخاب کنند.

اگر  پیاده‌روی برایتان سخت است یا وسایل زیادی برای کمپ دارید، می‌توانید یک قاطر یا الاغ از بومیان منطقه کرایه کرده و از آن‎ها برای طی کردن مسیر استفاده کنید. اما اگر کوهنورد حرفه‌ای هستید از سمت ازنا، مسیر سوم را برای رسیدن به دریاچه می‌توانید انتخاب کنید. این مسیر از روستای تیان عبور می‎کند و شیب بسیار تندی دارد. از تهران تا دریاچه گهر حدود 400 کیلومتر راه است.

اقامت در اطراف دریاچه گهر

اگر اهل کمپ نیستید و می‌خواهید با رزرو ویلا و یا اجاره اقامتگاه در اطراف دریاچه دیدنی گهر، تمام یا بخشی از شب‌های سفرتان را سپری کنید؛ اتاقک با انواع اقامتگاه‌ها و ویلاها، همراه‌تان خواهد بود. شما می‌توانید در الیگودرز، خرم‌آباد، بروجرد و دیگر مناطقی که در محدوده دریاچه گهر هستند اقامتگاه مناسب خودتان را رزرو کنید.

سخن آخر

دریاچه زیبا گهر از زیباترین و خاص‌ترین دریاچه‌های ایران است که به‌سبب موقعیت جغرافیایی‌اش، برای کسانی که به طبیعت‌گردی علاقه دارند، عالی است. اگر دوست دارید دریاچه گهر را ببینید و از زیبایی‌های آن لذت ببرید، پیشنهاد می‌کنیم تا پیش از پایان تابستان، آماده حرکت شوید و خودتان را به این سرزمین زیبا برسانید.

سوالات متداول